Σπύρος Πανταζής: Το γεφύρι της πλάκας κατέρρευσε απ´ το κίβδηλο ενδιαφέρον του Υπουργείου Πολιτισμού

Για την κατάρρευση του ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΠΕΤΡΙΝΟΥ ΓΕΦΥΡΙΟΥ ΤΗΣ  ΠΛΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ.

ΔΗΛΩΣΗ – ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΨΥΧΗΣ  του Αρχιτέκτονα Μηχανικού – Αναστηλωτή Μνημείων Σπύρου Πανταζή, (Προϊσταμένου, επί 30 χρόνια, στην αρμόδια Υπηρεσία.)

 Το γκρέμισε κι έφυγε!

Το γεφύρι της πλάκας δεν κατέρρευσε από τα ορμητικά νερά του Άραχθου ποταμού.

Κατέρρευσε απ´ το κίβδηλο ενδιαφέρον του Υπουργείου Πολιτισμού.

Η ευθύνη της κατάρρευσης του ιστορικού γεφυριού ανήκει αποκλειστικά στην έχουσα, επί πολλά χρόνια, την αρμοδιότητα της προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Χώρας, Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, κ. Λίνα Μενδώνη. Εκείνη είχε, μέχρι την ημέρα, συμπτωματικά, της κατάρρευσης του γεφυριού, την ευθύνη της λειτουργίας και του συντονισμού των υπηρεσιών.

Εκείνη κρατούσε, όλα αυτά τα χρόνια, το …”πουγκί” για τον τομέα της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και περιφρονούσε τις πιεστικές μας εισηγήσεις για έγκριση πιστώσεων και στελέχωση της Υπηρεσίας.

Στον τομέα αυτό, εκείνη αποφάσιζε. Οι Υπουργοί απλώς  …υπέγραφαν.

Άσκησα καθήκοντα Προϊσταμένου στην αρμόδια υπηρεσία (πρώην 6η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων και νυν Υπηρεσία Νεωτέρων μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας) επί 30 ολόκληρα χρόνια, μέχρι 16 Μαρτίου 2011, χρονιά,  που συνταξιοδοτήθηκα και παρέδωσα, στον “φερτικό” κ. Ιωάννη Βλαχοστέργιο, ο οποίος, ενώ το μνημείο, τόσο με τις ρηγματώσεις στο μεγάλο του τόξο, όσο και με τις τεράστιες φθορές στο ανατολικό του βάθρο, εξέπεμπε, επί τρία ολόκληρα χρόνια, SOS, εκείνος, κορδακιζόμενος, σφετερίζονταν το έργο άλλων, χωρίς σεβασμό, ξοδεύοντας τον πολύτιμο χρόνο του ικανοποιητικού, επί τέλους, τεχνικού προσωπικού της στελεχωμένης πλέον, με Αρχιτέκτονες Μηχανικούς, υπηρεσίας σε βλακώδεις εκδηλώσεις, ανούσιες εκθέσεις και ευτελείς εκδόσεις, χωρίς να εκτελεί το καθήκον του και χωρίς να δείχνει το πρέπον ή στοιχειώδες ενδιαφέρον για το σπουδαίο αυτό μνημείο, καθησυχάζοντας μάλιστα όλους όσους χτυπούσαν, επανειλημμένα, τον κώδωνα του κινδύνου, όπως λ.χ. τους ντόπιους κατοίκους ή γείτονες του γεφυριού, που μάταια τα ξαναδιατύπωσαν για άλλη ακόμα μιά φορά, επί τόπου, τον περασμένο μόλις Οκτώβριο, στον νέο υπεύθυνο της αρμόδιας υπηρεσίας, αφού εκείνος, πριν λίγους μήνες, είχε μετατεθεί κι έφυγε.

Αντί λοιπόν ο κ. Βλαχοστέργιος να πάρει αμέσως το έμπειρο συνεργείο της υπηρεσίας και να μεταβεί επί τόπου και να προβεί, με ελάχιστα προφανώς χρήματα, όπως έκανα πάρα πολλές φορές, στην εκτέλεση κατεπειγουσών και άμεσων εργασιών στερέωσης και συμπλήρωσης της κυριολεκτικά διαλυμένης και ολικά διαβρωμένης βάσης του ανατολικού βάθρου, κατά τους θερινούς μήνες των ετών 2012, ’13 & ’14, που τα νερά στο ποτάμι ήταν λιγοστά, βαυκαλιζότανε με μία ελλιπή, ατεκμηρίωτη και με πολλά μειονεκτήματα μελέτη, ανταλλάσσοντας έγγραφα με τη Διεύθυνση Αναστήλωσης κ.ά., ζητώντας μάλιστα αλλαγή της μελέτης (άκουσον άκουσον), στο σκέλος της διάβρωσης και στερέωσης των βάθρων, για να μή …θιγεί το περιβάλλον!!!

Πέρασε, από την ιστορία πλέον, στο μύθο.

Το γεφύρι της Πλάκας κατέρρευσε, επειδή τα νερά του Άραχθου ποταμού, τα τρία τελευταία χρόνια  κατέστρεψαν, σιγά-σιγά και ολοκληρωτικά, τη βάση του ανατολικού του βάθρου, αφήνοντας τα φορτία του γεφυριού στο απόλυτο κενό, τη στιγμή που, επί χρόνια, αγωνιζόμασταν για να αντιμετωπισθεί η βαθμιαία καθίζηση του άλλου, του “πονεμένου” δυτικού βάθρου του γεφυριού.

Γνωρίζω την κατάσταση και την παθογένεια όλων ανεξαιρέτως των πέτρινων γεφυριών της Ηπείρου. Τα “περπάτησα” ένα το ένα.

Έζησα στο πετσί μου, επί χρόνια, την αδιαφορία της κ. Μενδώνη για τα Νεώτερα Μνημεία, την αλαζονεία και την ανικανότητα της, όπως αυτή εκδηλώθηκε και πριν από 11 ακριβώς χρόνια, συμπτωματικώς την ίδια ημερομηνία, με την κατάρρευση ενός άλλου, επίσης, σημαντικού πέτρινου γεφυριού, της Γκάνας, στο Καβαλάρι του Ανατολικού Ζαγορίου Ιωαννίνων, η “αναστήλωση” του οποίου εγκαταλείφθηκε οριστικώς και ξεχάστηκε.

“Βάλ´τε τις πιστώσεις στα βάθρα του γεφυριού και μην πετάτε τα χρήματα (πολλά χρήματα) φτιάχνοντας γκαλντεριμωτά μονοπάτια, τα οποία μόλις ολοκληρωθούν θα είναι ά-χρηστα, γιατί πολύ φοβάμαι πως έτσι δεν θα υπάρχει το γεφύρι!”, κουράσθηκα να συμβουλεύω, επί χρόνια, την τ. Νομαρχία, τους Δήμους Κατσανοχωρίων και Πραμάντων, τη (διορισμένη) Περιφέρεια Ηπείρου, τον Σύλλογο προστασίας Αράχθου, ο οποίος, με τις χαζοχαρούμενες συμπεριφορές του, σιωπούσε βλακωδώς, αν δεν πίεζε κιόλας, για τα γκαλντερίμια και τα μονοπάτια προσπέλασης του γεφυριού.

Απέμειναν, δυστυχώς, τα ά-χρηστα πλέον γκαλντεριμωτά μονοπάτια…

Η εμπλοκή (π.χ. στη διακίνηση! της μελέτης) και μόνον του ομώνυμου συλλόγου, στην υπόθεση αυτή, αποδεικνύει και επισφραγίζει την έλλειψη ζέσης, σοβαρότητας και κυρίως πραγματικού ενδιαφέροντος εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού και των υπηρεσιών του φυσικά, σε αντίθεση, βεβαίως, με το, αδιαμφισβήτητα, συγκινητικό ενδιαφέρον των υπηρεσιών της Περιφέρειας Ηπείρου και του Περιφερειάρχη κ. Αλέξανδρου Καχριμάνη, που, αν μη τι άλλο, ασχολούνταν με ένα αντικείμενο, που δεν ήταν στην αποκλειστική του ευθύνη, αλλά ανήκε στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Πολιτισμού.

Κάνω, τέλος, αυτήν την παρέμβαση μόνον και μόνον για την αφύπνιση της Πολιτείας για τη διάσωση των υπολοίπων πέτρινων γεφυριών, που κινδυνεύουν από κατάρρευση και εξαφανισμό.

Ιωάννινα: 9 Φεβρουαρίου 2015

Σπύρος ΠΑΝΤΑΖήΣ 

Συνημμένα: 

Ένα (προφητικό;) βίντεο, που δείχνει τη συντήρηση των πέτρινων γεφυριών της Ηπείρου και προαναγγέλλει τη μελλοντική τους  …τύχη, αν δεν ληφθούν αμέσως αποφάσεις και σοβαρά μέτρα για τη στερέωσή τους.

httpsss://youtu.be/yqRzpeGEMEw