Από:Γιώργος Γκόντζος–Έννοιες όπως φυλή ,έθνος ,εθνικισμός ,και τις συγχύσεις που υπάρχουν σχετικά με αυτές ,προσέγγισε ,με αφορμή πρόσφατες δηλώσεις του Αλβανού πρωθυπουργού ,ο συγγραφέας Κώστας Χατζηαντωνίου, που μίλησε στην εκπομπή “ό,τι πεις εσύ” (Γιώργος Γκόντζος) ,στο δημοτικό ραδιόφωνο Ιωαννίνων.
Σημείωσε αρχικά: “Έχουμε μεγάλες συγχύσεις στην ιστορία για το τι σημαίνει ο κάθε όρος και πως χρησιμοποιείται προκειμένου να εξυπηρετηθούν σκοπιμότητες.Το έθνος είναι μια πολιτισμική και πνευματική πραγματικότητα η οποία έχει δημιουργηθεί μέσα στην ιστορική πορεία.Όταν οι λαοί ακριβώς ξεπερνούν το φυλετικό στάδιο της κοινής καταγωγής όπου όλα προέρχονται από μια βιολογική ταυτότητα.Το έθνος είναι μια πνευματική ταυτότητα.Με αυτή την έννοια λοιπόν δεν μπορεί να χαρακτηριστική ούτε καν εθνικιστική η δήλωση του Έντι Ράμα που διεκδικεί την υψηλή προστασία ακόμα και των Αρβανιτών των περασμένων αιώνων στην Ελλάδα, γιατί αυτοί οι Αρβανίτες δεν είχαν καμιά εθνική συνείδηση με το νεώτερο Αλβανικό Έθνος.Το ότι μπορεί να υπάρχει μια βαθύτερη φυλετική καταγωγή και μια φυλετική συγγένεια δεν σημαίνει τίποτα στην Ιστορία.Ακόμη και σήμερα αν κοιτάξουμε ένα άλλο παράδειγμα στην Τουρκία ,ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού μπορεί να έχει και Ελληνική φυλετική καταγωγή.Όταν όμως αυτό είναι στρατευμένο στον Τουρκικό εθνικισμό, τι νόημα έχει το να συζητάμε περί της απώτατης βιολογικής καταγωγής, η οποία είναι μια ανάλυση η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ρατσιστική;.Προτάσσουμε το βιολογικό στοιχείο σε βάρος του πραγματικού και του σύγχρονου..”
Στη συνέχεια για τις συγχύσεις στη σχέση του εθνικού με το φυλετικό φαινόμενο είπε: “Πρόβλημα το οποίο πολλές φορές επανέρχεται σε πολλές περιπτώσεις,Η φυλή είναι μια βιολογική πραγματικότητα από την οποία ένα σύνολο πληθυσμού απελευθερώνεται ,δημιουργώντας πνευματικό πολιτισμό για να συγκροτήσει το έθνος το οποίο είναι μια συνείδηση που υπηρετεί συγκεκριμένες ανάγκες ενός λαού ,ανάγκες πολιτισμικές ,ανάγκες πολιτικές που δεν μπορούν να παραπέμπονται στην βιολογική τους βάση.Διότι μέσα στην ιστορία καθαρές φυλές δεν υπάρχουν.Εξελίσσονται με βάση έναν φυλετικό πυρήνα αρχικό βεβαίως εξελίσσονται οι άνθρωποι και οι κοινότητες και δημιουργούνται τα σύγχρονα έθνη..Εθνική συνείδηση διαμορφώνεται μέσα στην ιστορία εντελώς ξεχωριστά από την φυλετική καταγωγή ,γι’ αυτό και ο μεγάλος Γάλλος διανοούμενος Ερνέστο Ρενάν έλεγε ότι “τα έθνη είναι ένα καθημερινό δημοψήφισμα”. Γι΄αυτό και είναι λάθος και εκείνη η περίφημη φράση που έλεγε ότι “Γεννιέσαι Έλληνας” .Έλληνας γίνεσαι και γίνεσαι καθημερινά και επιβεβαιώνεσαι ως Έλληνας όταν ακολουθείς ένα πνευματικό ,πολιτισμό ενός συγκεκριμένου έθνους.Δεν έιναι τίποτα κατακτημένο οριστικά .Το έθνος είναι ένα δυναμικό σχήμα το οποίο εξελίσσεται στην ιστορία..”
Στην αναφορά του στο έθνος στον εθνισμό και στον εθνικισμό και στο “πρόβλημα μιας ορολογίας” τόνισε πως “και αυτοί οι όροι έχουν δυστυχώς επιβαρυνθεί διότι εθνισμός σήμαινε αρχικά απλώς την συνείδηση μια ςεθνικής ταυτότητας.Ο εθνικισμός ξεκινάει ως ένα πολιτικό ρεύμα φιλελεύθερο και δημοκρατικό από τον 18ο και 19ο αιώνα.Η Γαλλική επανάσταση με την διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη και την πίστη στο έθνος ,δείχνει έναν άλλο δρόμο δημοκρατικού εθνικισμού.Δυστυχώς στο 20ο αιώνα η ιδέα του εθνικισμού ταυτίστηκε με τα εγκληματικά ,ολοκληρωτικά καθεστώτα του ναζισμού και του εθνικοσοσιαλισμού με συνέπεια να έχει επιβαρυνθεί τόσο πολύ ο όρος που να μην μπορεί να γίνει σωστή χρήση του…Βλέπουμε σε προηγούμενες δεκαετίες εθνικιστικά καθεστώτα στην Λατινική Αμερική και στην Μέση Ανατολή τα οποία είχαν προοδευτικό χαρακτήρα σε σχέση με τον αντιδραστικό εθνικισμό των καπιταλιστικών μητροπόλεων.Σήμερα βέβαια βλέπουμε και η ελάχιστη πατριωτική φωνή να αντιμετωπίζεται και να καταγγέλεται ως εθνικιστική από ορισμένους…Ασφαλώς το να προβάλλονται ανιστόρητες και σωβινιστικές διεκδικήσεις σε βάρος γειτονικών λαών , ή να συμβαίνει αυτό που πολλές φορές δίνεται ως ορισμός ,ότι εθνικισμός είναι το μίσος προς τους άλλους λαούς,ναι ,φυσικά κάτι τέτοιο είναι καταδικαστέο.Από την άλλη όμως η δυνατότητα ενός λαού να ορίζει την εθνική του μοίρα , η εθνική κυριαρχία η λεγόμενη,ακόμα και αυτό σήμερα χαρακτηρίζεται εθνικισμός..”
Τέλος στην για τη σχέση έθνους -κράτους και της σχετικής σύγχυσης που υφίσταται ανέφερε : “Υπάρχουν έθνη τα οποία προϋπήρχαν της δημιουργίας του εθνικού κράτους.Αυτή η σύγχυση γίνεται όταν κάποιοι ισχυρίζονται ότι το έθνος είναι νεώτερο δημιούργημα,κάνουν την σύγχυση με το εθνικό κράτος .Το να ταυτίζεται ως πολιτικό σχήμα ένα κράτος με ένα έθνος ,αυτό είναι μια νεώτερη ιδεολογία.Αλλά τα έθνη υπάρχουν πολύ νωρίτερα.Το Ελληνικό έθνος υπήρχε πριν δημιουργηθεί το νεοελληνκό κράτος..”
Ακούστε την συνέντευξη