Η Τ. Καλογιάννη για την διαχείριση των απορριμμάτων και τον ΦΟΔΣΑ

Ενημέρωση για το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, ως μία εκ των εκπροσώπων του Δήμου στον Περιφερειακό Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) και ταυτοχρόνως με την ιδιότητα της αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα, παρείχε στο δημοτικό συμβούλιο Ιωαννίνων η επικεφαλής της παράταξης «Γιάννενα 2023» Τατιάνα Καλογιάννη.

Η κ. Καλογιάννη αναφέρθηκε αρχικά στα σοβαρά προβλήματα που αναδείχθηκαν από ευρωπαίους και Έλληνες εισηγητές –στην τελευταία Πανελλήνια Σύνοδο των ΦοΔΣΑ-, και συνεχίζουν να υφίστανται στην Ελλάδα, παρά τις επενδύσεις που έχουν γίνει.

1. Τα ογκώδη δεν συλλέγονται, ούτε επεξεργάζονται, ούτε αξιοποιούνται.
2. Πολλά Σημεία Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) λειτουργούν ως ΧΥΤΑ.
3. Η ανακύκλωση υστερεί κατά 38% του καθορισμένου στόχου.
4. Τα Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων» (ΑΕΚΚ) όταν συλλέγονται, δεν τυγχάνουν επεξεργασίας και περαιτέρω αξιοποίησης, ελλείψει ελέγχου και μη τήρησης των σχετικών δεσμεύσεων.
5. Τα βιοαπόβλητα (κλαδέματα, οργανικά υπολείμματα, κτλ) αφήνονται στην τύχη τους.
6. Ο πολίτης πληρώνει ό,τι χρεώνεται και δεν πληρώνει για ό,τι «παράγει».
7. Η χώρα, οι δήμοι, οι πόλεις, τα χωριά είναι σπαρμένα με σκουπίδια.

Στην χώρα μας, όπως είπε, δίνεται μία τελευταία ευκαιρία να κερδίσει τον χαμένο χρόνο, καθώς ανήκει στις 3 χώρες (Ελλάδα, Κροατία, Ρουμανία) για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί και συγχρηματοδοτεί έργα διαχείρισης αποβλήτων και για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, έστω και με το προαπαιτούμενο «pro rata» που τίθεται και αφορά τη συγχρηματοδότηση των νέων έργων (η συγχρηματοδότηση για την περίοδο 2021-2027 ανέρχεται στο 50% και όχι στο 85% όπως εφαρμόστηκε στην περίοδο 2014-2020).

Σε ό,τι αφορά στην Ήπειρο σημείωσε:

«Στην Ήπειρο, είμαστε από τους τυχερούς καθώς:

• λειτουργεί η Μονάδα Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων,
• κατασκευάστηκαν οι επεκτάσεις των ΧΥΤΑ και η μετατροπή τους σε ΧΥΤΥ,
• λειτουργούν τα ΣΜΑ, κλπ.

Όμως, αυτά από μόνα τους δεν αρκούν. Οι Δήμοι, ως υπεύθυνοι και αρμόδιοι για τη διαχείριση των απορριμμάτων, όφειλαν να έχουν προχωρήσει με πιο γρήγορους ρυθμούς σε δράσεις και έργα που θα ικανοποιήσουν τους δείκτες που ανέφερα παραπάνω, σχετικά με την ανακύκλωση, τα ογκώδη, τα βιοαπόβλητα, κλπ.

Στο σημείο αυτό, θεωρώ ότι, είναι αναγκαίο ο ΦοΔΣΑ να επωμισθεί την οργάνωση και την καθιέρωση ενός βιώσιμου μοντέλου προώθησης όλων των μεταρρυθμιστικών πρακτικών που πρέπει να υιοθετηθούν και να καθιερωθούν, ώστε να συμβάλει δυναμικά στην ριζική αλλαγή της αντιμετώπισης των παραπάνω. Μην ξεχνάμε ότι ο ΦοΔΣΑ έχει μέλη και τους 18 Δήμους της Ηπείρου και προέκυψε από τη συγχώνευση των 4 παλαιών ΦοΔΣΑ. Στήθηκε δε, και οργανώθηκε με κόπο από την προηγούμενη διοίκηση του ΦοΔΣΑ.

Για τους λόγους αυτούς, από την πρώτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΦοΔΣΑ, ζήτησα:

1. να συμμετέχουμε όλα τα μέλη στις συνεδριάσεις, καθώς μόνο με τον τρόπο αυτόν η διαχείριση γίνεται με ευθυκρισία και διαφάνεια, αφού τα θέματα της διαχείρισης απορριμμάτων της Ηπείρου αφορούν 370.000 συμπολίτες μας και έχουν ετήσιο Π/Υ 34.000.000€,
2. να συνταχθεί, από τα στελέχη του ΦοΔΣΑ, ένα ενημερωτικό υπόμνημα, που να αναφέρει:

• ποιες υποδομές διαχειρίζεται σήμερα ο ΦοΔΣΑ,
• ποιες υποδομές, των οποίων κύριος είναι ο ΦοΔΣΑ, δεν διαχειρίζονται ακόμη από τον ΦοΔΣΑ αλλά από άλλους φορείς (Περιφέρεια Ηπείρου, Δήμους κλπ),
• ποιες συμβάσεις είναι σε ισχύ ή ποιες λήγουν συντόμως (υπογραφή – λήξη), κλπ,
• τι προβλήματα υπάρχουν, ενδεχομένως, στη ροή των εσόδων από τους Δήμους, (ποιοι χρωστούν και ποιο ποσό αντίστοιχα, και ποιοι όχι), κλπ.,
• ποια νέα έργα ή υπηρεσίες προγραμματίζονται,
• αν υφίστανται και ποια συγκεκριμένα θέματα στελέχωσης του φορέα με νέες ειδικότητες στελεχιακού δυναμικού,

καθώς τα 2/3 των μελών του Δ.Σ. δεν συμμετείχαμε στο Δ.Σ. της προηγούμενης περιόδου και αντικειμενικά δεν έχουμε πλήρη ενημέρωση για την μέχρι σήμερα εξέλιξη του φορέα,

3. να ενημερώνονται και να προσκαλούνται τα ΜΜΕ για να παραβρίσκονται σε όλες τις συνεδριάσεις των οργάνων του ΦοΔΣΑ.
4. να δημιουργηθεί ιστοσελίδα του Φορέα με δυναμική ενημέρωση, ώστε να ενημερώνονται όλοι οι πολίτες σε πραγματικό χρόνο για τα διαχειριστικά και εν γένει για όλα τα κρίσιμα τεκταινόμενα στον Φορέα. (Σχετική εγγραφή στις προβλεπόμενες για το τρέχον έτος δαπάνες, καταγράφεται στον προϋπολογισμό για το έτος που διανύουμε).

Ακόμη, πρότεινα ορισμένες δράσεις και θέματα, τα οποία κατά τη γνώμη μου έπρεπε να είχαν επισπευσθεί ήδη, ώστε να είναι ευχερής η κατάρτιση του στρατηγικού σχεδιασμού του ΦοΔΣΑ, όπως:

• η επίσπευση για την ολοκλήρωση και έγκριση του επικαιροποιημένου ΠΕΣΔΑ Ηπείρου,
• η θέση σε κανονική λειτουργία και των 3 ΧΥΤΥ με τις επεκτάσεις τους,
• η μετατροπή της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Ηπείρου σε Μονάδα Ανάκτησης και Ανακύκλωσης (ΜΑΑ),
• ο έλεγχος για της προόδου υλοποίησης των μονάδων Κομποστοποίησης Άρτας, Πρέβεζας και Θεσπρωτίας (κατασκευαστικά αλλά και με την τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθηθεί),
• η επιτάχυνση των δράσεων για την κατασκευή (από τους Δήμους-μέλη του ΦοΔΣΑ) και τη λειτουργία από τον ΦοΔΣΑ του Δικτύου ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ και του Δικτύου ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΩΝ 4 ΡΕΥΜΑΤΩΝ, αλλά και των Πράσινων Σημείων,
• η αποσαφήνιση χρηματοδότησης νέων έργων με το προαπαιτούμενο της Ε.Ε. pro-rata, με ταυτόχρονη ανάλυση επιπτώσεων για ΦοΔΣΑ και δημότες.

Τέλος, κατέθεσα την άποψή μου ότι πρέπει να καθιερωθεί συστηματική και τακτική ενημέρωση και εποικοδομητική συνεργασία με τους Δήμους-μέλη του ΦοΔΣΑ, ώστε να γίνει κατ’ αρχάς αντιληπτό και στη συνέχεια ωφέλιμο για όλους, ότι ο ΦοΔΣΑ μπορεί να αναλάβει -αναφορικά με τα αναγκαία έργα- συνολικά για όλους τη σύνταξη φακέλων και προτάσεων προς υποβολή και χρηματοδότηση από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα, υπό το πρίσμα της επίτευξης οικονομίας κλίμακος. Να δώσουμε, δηλαδή, σε όποιον Δήμο θέλει, τη δυνατότητα της υλοποίησης των έργων αυτών από τον ΦοΔΣΑ. Επιβάλλεται, κατά την άποψή μου, να ξεκινήσει μία ουσιαστική και ειλικρινής συνεργασία μεταξύ των Δήμων της Περιφέρειας Ηπείρου και του ΦοΔΣΑ, για την επίτευξη σύναψης Προγραμματικών Συμβάσεων, ώστε να καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση, να προτεραιοποιηθούν οι μελέτες και τα νέα έργα και να προγραμματιστεί ποιος κάνει, τί και πότε (δηλαδή: ολιστική, γενική, ομοιότροπη αντιμετώπιση).

Έχοντας εργαστεί επί μακρόν στο συγκεκριμένο αντικείμενο, έχω συνδέσει την παρουσία και στα σχετικά  δημόσια πράγματα με συγκεκριμένες αναφορές και παραγωγικά αποτελέσματα. Επιδιώκω να είμαι χρήσιμη με την συγκεκριμένη ιδιότητά μου στον ΦοΔΣΑ και κατέγραψα όλα τα παραπάνω, με μοναδικό σκοπό να συμβάλω -στο μέτρο των δυνατοτήτων και των αρμοδιοτήτων μου- στην καλυτέρευση της καθημερινότητας του πολίτη.

Θεωρώ ότι, η καθημερινότητά μας πρέπει να βελτιωθεί και η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να αποτελεί μία από τις πρώτες –αν όχι την πρώτη- προτεραιότητες σε κάθε Δήμο, τόσο γιατί στο άμεσο μέλλον δεν θα υπάρχουν άλλες συγχρηματοδοτήσεις, αλλά και γιατί μία καθαρή πόλη είναι μία πολιτισμένη πόλη».