Παρασκευή , 22 Μαρτίου 2024
Αρχική / Πολιτισμός / Atelier Fardella: “Η τέχνη σου δίνει ζωή.”

Atelier Fardella: “Η τέχνη σου δίνει ζωή.”

Γράφει η Εβίτα Θεοχάρη – εκπαιδευτικός, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Λαογραφίας, (e-mail: [email protected])

Το άρθρο βασίζεται σε συνέντευξη, την οποία πραγματοποίησα το 2019, στα Γιάννενα, με τη συμμετοχή και των δύο εικαστικών, της Sophie Fardella και του Αναστάσιου Καλιακάτσου.

Το δέσιμο με τα Ιωάννινα και την Ελλάδα αποτέλεσε ισχυρό κίνητρο, για να κρατήσει κοντά της, τα πρώτα χρόνια της περασμένης δεκαετίας παρά την έξαρση της οικονομικής κρίσης, δύο νέους ανθρώπους, τους καλλιτέχνες Sophie Fardella και Αναστάσιο Καλιακάτσο . Χαρακτηρίζουν την Ελλάδα μια όμορφη, ανθρώπινη και αλληλέγγυα χώρα, με ανθρώπους που παλεύουν και “δεν τα παρατάνε” (S. Fardella). Ο σκοπός της παραμονής τους ήταν η ενασχόληση με την τέχνη τους κάτω από το “πολύ ιδιαίτερο φως” (S. Fardella) της Ελλάδας, η προσφορά μέσω αυτής στο ευρύ κοινό, αλλά και η μεταφορά της γνώσης τους σε άλλους ανθρώπους. “… Δεν είναι να την κρατάς τη γνώση. Πρέπει να τη μεταφέρεις.” (Α. Καλιακάτσος). Το αποτέλεσμα είναι η λειτουργία μέχρι σήμερα στα Ιωάννινα του Κέντρου Πλαστικών Τεχνών Atelier Fardella.

Η εικαστικός Sophie Fardella γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παρίσι, στη Γαλλία. Η ιδιαίτερη πατρίδα της οικογένειά της είναι η Μαρτινίκη, ένα νησί μεταξύ της Καραϊβικής θάλασσας και του Ατλαντικού Ωκεανού. Από τα παιδικά της χρόνια το ευρύτερα οικογενειακό της περιβάλλον, το Σχολείο και το εικαστικό εργαστήριο στο οποίο πήγαινε τότε συνετέλεσαν στο να έχει άμεση επαφή με την τέχνη και τον πολιτισμό. Ζωγράφιζε από μικρή και μεγαλώνοντας ήξερε ακριβώς τι θέλει να ακολουθήσει σε επίπεδο σπουδών. Έχει ολοκληρώσει προπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Πλαστικών Τεχνών Paris 8 – Saint Denis, στο Παρίσι, και παρακολούθησε το πρόγραμμα erasmus στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, όπου συνέχισε τις σπουδές της. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο Πανεπιστήμιο στο Παρίσι με αντικείμενο τη Σύγχρονη Τέχνη και τα Νέα Μέσα.

Με τη ζωγραφική και το σχέδιο μπορούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει τριγύρω μας.” (S. Fardella)

Sophie Fardella: Arbre Lucide, mixed media on canvas, 2013
Πηγή: https://sophiesofyy.wixsite.com/fardella/home

Οι πρωταρχικές σπουδές της Sophie Fardella στο Παρίσι ήταν προσανατολισμένες προς τη σύγχρονη τέχνη, προς μια ελεύθερη έκφραση. Όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα erasmus στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, άρχισε να εξασκείται στην τεχνική του ακαδημαϊκού σχεδίου. Στην Ελλάδα γνώρισε την τέχνη της Αγιογραφίας με την οποία ασχολήθηκε αργότερα επαγγελματικά. Έτσι, με τον πλούτο των γνώσεων που διαθέτει, προσπαθεί μέσα από τη δημιουργία να γνωρίσει τον εαυτό της και τον υπόλοιπο κόσμο.

Οι μνήμες της από την Μαρτινίκη, τα χρώματα, τα αρώματα και οι γεύσεις των φρούτων από το νησί, μαζί με την καθημερινή εμπειρία από τους χώρους τέχνης και την επικοινωνία με ανθρώπους αποτελούν τις πηγές έμπνευσης των δημιουργημάτων της. Η επιρροή από τους ανθρώπους που συναντά, σύμφωνα με τα λεγόμενά της, καθώς και τα λάθη και οι αποτυχίες της είναι εμφανείς μέσω της ζωγραφικής. Ακόμη, εφαλτήριο στην καλλιτεχνική δημιουργία είναι για τη Sophie Fardella η νέα της πατρίδα, η Ελλάδα, το φως της, που αναδεικνύει όλες τις αποχρώσεις των χρωμάτων της φύσης, όπως και το περιβάλλον, το κλίμα, αλλά και η κουλτούρα των ανθρώπων της. “Στην Ελλάδα υπάρχει πολύ ιδιαίτερο φως. […] Ο χαλαρός τρόπος ζωής μου αρέσει πάρα πολύ. […] Είναι το καλύτερο μέρος […] για έναν καλλιτέχνη.” (S. Fardella).

Ο εικαστικός Αναστάσιος Καλιακάτσος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Άρτα, στην Ήπειρο. Αγαπούσε από μικρός τη δημιουργία και είχε ως παιχνίδι τα διάφορα υλικά και εργαλεία, που έβρισκε μέσα στη βιοτεχνία ρούχων, την επιχείρηση που διατηρούσε η οικογένειά του. Με υλικά τα νήματα, τις κλωστές και τα υφάσματα και με τη βοήθεια της ραπτομηχανής και του παλιού αργαλειού έφτιαξε τα πρώτα έργα του! Η ζωγραφική υπήρχε παράλληλα στη ζωή του με τους συγγενείς, φίλους και γνωστούς όλο να του ζητάνε να δημιουργήσει κάτι για αυτούς, όπως μία τοιχογραφία, χρωματιστά σχέδια σε ρούχα και σε πινακίδες καταστημάτων κ.ά..

Αρχικά, ακολούθησε σπουδές στον τομέα της διακόσμησης στο Δημόσιο Ι.Ε.Κ. στα Γιάννενα. Κατόπιν, ασχολήθηκε επαγγελματικά με την τέχνη της Αγιογραφίας στην Αθήνα. Ύστερα από παρότρυνση των συναδέλφων του και λόγω της μεγάλης επιθυμίας του να σπουδάσει προέκυψαν οι σπουδές στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα με κατεύθυνση τη ζωγραφική. Στη διάρκεια των σπουδών παρακολούθησε το πρόγραμμα erasmus στο Πανεπιστήμιο Πλαστικών Τεχνών Paris 8 – Saint Denis, στο Παρίσι. Όλη αυτή η εμπειρία του άνοιξε νέους καλλιτεχνικούς και πνευματικούς ορίζοντες.

Μέσα από την τέχνη έμαθα τον εαυτό μου.” (Α. Καλιακάτσος)

Αναστάσιος Καλιακάτσος: “Chaos, Pinceau, Encre, Trait”, 220 x 250 cm, mixed media on canvas, 2011
Πηγή: https://aliakat.wixsite.com/tassoskaliakatsos/about-gr

Η τέχνη αποτελούσε για τον Αναστάσιο Καλιακάτσο ανέκαθεν εργαλείο αυτογνωσίας και επικοινωνίας με τον εσωτερικό του κόσμο, αλλά και με τους γύρω του. Προσπαθεί την ώρα της δημιουργίας των έργων του να λειτουργεί με αυθορμητισμό, έτσι ώστε να έρχεται πιο κοντά στο υποσυνείδητό του. Με την τέχνη “πάντα ψάχνεις, πάντα εξελίσσεσαι.” (Α. Καλιακάτσος). Στις δημιουργίες του συνδυάζει τη σύγχρονη τέχνη με τη λαϊκή τέχνη, όπως την τέχνη της υφαντικής και πλεκτικής, αλλά και τη μουσική παράδοση, συγκεκριμένα τη δημοτική μουσική. Τα βιώματα από τη μουσική του παππού του, ο οποίος έπαιζε κλαρίνο και από τον χειροκίνητο παλιό αργαλειό, που χρησιμοποιούσε στα νεανικά του χρόνια, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην καλλιτεχνική έκφρασή του. Επίσης, εμπνέεται από τα χρώματα της φύσης.

Ζωγραφική μαθαίνεις ζωγραφίζοντας.” (Α. Καλιακάτσος)

Κέντρο Πλαστικών Τεχνών, Atelier Fardella

Πρόσφατα, το 2018, το Κέντρο Πλαστικών Τεχνών Atelier Fardella μεταφέρθηκε από την οδό Γαριβάλδι σε νέο χώρο, στην Κουντουριώτη 54. Το σύγχρονο εικαστικό εργαστήριο στεγάζεται στο ισόγειο ενός παλιού κτηρίου μέσα στο ιστορικό κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Άνοιξε τις πύλες του στο πλατύ κοινό παρέχοντας μαθήματα σχεδίου, ζωγραφικής και χαρακτικής από διπλωματούχους και έμπειρους καθηγητές Καλών Τεχνών. Λειτουργούν τμήματα παιδικά και ενηλίκων. Επίσης, γίνονται εξειδικευμένα μαθήματα για την προετοιμασία των υποψηφίων στις εξετάσεις εισαγωγής Σχολές Καλών Τεχνών της Ελλάδας.

Όσον αφορά τα μαθήματα, το σχέδιο, το τεχνικό κομμάτι, είναι σημαντικό να το κατακτήσει ένας νέος καλλιτέχνης. Το ζητούμενο, όμως, είναι κατά τον Αναστάσιο Καλιακάτσο ο συνδυασμός της εξάσκησης στην τέχνη με την ύπαρξη της χαράς της δημιουργίας. Ο ίδιος αναφέρει χαρακτηριστικά: “Αυτό που θα μάθεις, να το ευχαριστιέσαι. […] Δεν πρέπει να ξεχνάς ότι σου αρέσει να το κάνεις αυτό. Άσε το τεχνικό κομμάτι στην άκρη και αυτά που έμαθες, τα πέντε πράγματα, ευχαριστήσου αυτά […].

Νιώθω ότι ήμουν ελεύθερη στη ζωή μου να προσπαθήσω πράγματα (στην τέχνη) χωρίς να ξέρω…” (S. Fardella)

Κέντρο Πλαστικών Τεχνών, Atelier Fardella

Η Sophie Fardella παρατηρεί πως οι εκκολαπτόμενοι καλλιτέχνες, οι σπουδαστές, δυσκολεύονται να κάνουν λάθος. Δε δίνεται “στα παιδιά χρόνο να κάνουν λάθη. Πρέπει να είναι τέλειοι απ’ την αρχή.” (S. Fardella). Αυτό που είναι σημαντικό είναι να δοκιμάζει κανείς στην τέχνη, σύμφωνα με την ίδια, διότι: “Αν κάνεις λάθη, τότε θα μάθεις το σωστό.“. Παρόμοια, ο Αναστάσιος Καλιακάτσος συμβουλεύει: “Ζωγραφική μαθαίνεις ζωγραφίζοντας. Δεν υπάρχει καλό και κακό. Είναι να κάνεις αυτό που νιώθεις.“. “Να μη φοβάσαι να κάνεις λάθος!“. Το λάθος γίνεται λόγω της ανθρώπινης φύσης μας, αλλά ένα σίγουρο και με αυτοπεποίθηση λάθος την ώρα της εικαστικής δημιουργίας “πείθει ότι είναι σωστό.“. Υπάρχουν περιπτώσεις, όμως, όπου χρειάζεται το λάθος να το αναγνωρίσει ο καλλιτέχνης και απευθείας να το ξεπεράσει. Τις συμβουλές αυτές τις στερήθηκε ως παιδί ο ίδιος μεγαλώνοντας σε μια μικρή πόλη, όπου δεν υπήρχε κάποιο εικαστικό εργαστήριο. Για αυτό το λόγο, όπως επισημαίνει: “πράγματα που ‘λειψαν σε μένα, ήθελα να τα μεταφέρω στα δικά μας παιδιά.“(Α. Καλιακάτσος).

Ο εκπαιδευτικός στόχος των μαθημάτων αυτών στο Atelier Fardella, συνεπώς, προσανατολίζεται προς την ελευθερία και την εμπιστοσύνη. Μέσα από την εξατομικευμένη εκπαίδευση δίνεται στον κάθε σπουδαστή η δυνατότητα για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας του και την καλλιέργεια ενός προσωπικού καλλιτεχνικού στυλ. Εξασκείται στο ακαδημαϊκό σχέδιο και στη σύγχρονη τέχνη. Η καλλιέργεια της αυτοπεποίθησής του στη δημιουργία αποτελεί βασικό μέλημα των εκπαιδευτών. Παράλληλα, δίνονται διαρκώς κίνητρα, ώστε να αγαπήσει τις διάφορες μορφές τέχνης με τις οποίες ασχολείται και να συνεχίσει πιο δυναμικά. “Αυτή είναι η ευχή μου! Αυτό είναι το κίνητρό μου, το χαμόγελο (των σπουδαστών στο τέλος των μαθημάτων).” (S. Fardella).

Ο Αναστάσιος Καλιακάτσος υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη στη ζωή όλων του καλού δασκάλου είτε με την έννοια του παιδαγωγού είτε με τη γενικότερη έννοια. Δάσκαλος είναι αυτός, “που σου δείχνει ωραία πράγματα για τη ζωή. Σου δείχνει έναν τρόπο για τη ζωή. Ένας τρόπος μπορεί να ‘ναι πώς θα σου μιλήσει, πώς θα σου πει μια κουβέντα. […] Αυτό είναι μία ευχή.” Σπουδαίος δάσκαλος για αυτόν και τη S. Fardella υπήρξε ο εργοδότης τους, κος Σώζος Γιαννούδης, στη διάρκεια της επαγγελματικής τους ενασχόλησης με την Αγιογραφία, ο οποίος τους έδωσε όλη του τη γνώση και τους έδειξε εμπιστοσύνη στην εργασία τους.

Όσο πιο πολύ ζωγραφίζεις, τόσο πιο πολύ θα μάθεις.” (Α. Καλιακάτσος)

Μαθήματα σχεδίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, 2019

Το Atelier Fardella, συγχρόνως, λειτουργεί ως κοιτίδα πολιτισμού διευρύνοντας τις πολιτιστικές – καλλιτεχνικές δράσεις του. Εντός και εκτός των τειχών του διοργανώνει σεμινάρια ζωγραφικής και σχεδίου, εκθέσεις, προβολές ταινιών και video art, καθώς και street art (τέχνη του δρόμου). Υποστηρίζει τους νέους καλλιτέχνες και αναζητά συνεργασίες με ανθρώπους του πολιτισμού και των τεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το 2019 αποτέλεσε μία ιδιαίτερα δημιουργική χρονιά με έντονη και επιτυχημένη καλλιτεχνική κίνηση για το Atelier Fardella. Η ομάδα του, με την οποία είχα τη χαρά και την τιμή να συνεργαστώ αυτή τη χρονική περίοδο σε επίπεδο οργάνωσης και επικοινωνίας των παρακάτω δράσεων, οργάνωσε μεταξύ άλλων μία εκπαιδευτική επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων ανοιχτή στο κοινό, όπου οι συμμετέχοντες εξασκήθηκαν στο σχέδιο. Έπειτα, το Κέντρο Πλαστικών Τεχνών συμμετείχε στο 1ο Ανοιξιάτικο Festival Πολυχώρου Αγορά στα Ιωάννινα. Εκεί, αφού τοποθετήθηκε από τους εκπαιδευτές και τους συμμετέχοντες ο καμβάς πάνω στο ξύλινο περίγραμμα, πλήθος κόσμου άφησε την πινελιά του στο συλλογικό έργο τέχνης με θέμα την “Άνοιξη”. Συνακόλουθα, αρχές του καλοκαιριού, σε συνεργασία με την καφετέρια Σαλίγκαρος Saligaros πραγματοποιήθηκε στον εξωτερικό χώρο της καφετέριας το σεμινάριο σχεδίου “Εκ του φυσικού“.

Η τέχνη σου δίνει ζωή.” (Αναστάσιος Καλιακάτσος)

Συλλογικό έργο τέχνης με θέμα: “Ανοιξη”, καμβάς, 1ο Ανοιξιάτικο Festival Πολυχώρου Αγορά, Ιωάννινα, 2019

Πρέπει να τη μεταφέρεις (τη γνώση). Έτσι εξελίσσεσαι και συ. Θα μάθεις κι απ’ τον μικρότερο με τις καινούριες ιδέες, με πιο φρέσκο μυαλό.” (Α. Καλιακάτσος)

“Ανοιξη”

Πρέπει να μάθεις να αποδέχεσαι την κριτική.” (S. Fardella)

Σεμινάριο Σχεδίου “Εκ του φυσικού”, Ιωάννινα, 2019

Το Κέντρο Πλαστικών Τεχνών Atelier Fardella στην προσπάθεια να αναδείξει της ομορφιά της ιστορικής πόλης των Ιωαννίνων με την πλούσια φύση μέσω της τέχνης, της ζωγραφικής και του σχεδίου, από την παραδοσιακή τέχνη (ακαδημαϊκό σχέδιο) μέχρι τη σύγχρονη τέχνη, ξεκίνησε το πρόγραμμαPaint Your Myth“. Οργανώνει εργαστήρια ζωγραφικής και σχεδίου για ντόπιους και τουρίστες, σε εσωτερικό και εξωτερικό χώρο και σε συνεργασία συχνά με δημόσιους φορείς και ιδιωτικές επιχειρήσεις, τα οποία προσφέρονται ως μια υπηρεσία εναλλακτικής δραστηριότητας. Δημιουργώντας ο επισκέπτης το δικό του “χειροποίητοσουβενίρ περνά ευχάριστα τον χρόνο των διακοπών του επιστρέφοντας στον τόπο του με ένα ενθύμιο από τα πανέμορφα Ιωάννινα.

Αφίσα: Paint Your Myth

Δείτε Επίσης

Π.Μπαλοπούλου(“επέκεινα χώρα”)- “Πρόσκληση” για την ταινία ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ στη Βίτσα .Η ιστορία και οι στόχοι του Οργανισμού “επέκεινα χώρα”

Από:Γιώργος Γκόντζος(ggontzos@yahoo,gr)—Πρόσκληση για  να παρακολουθήσουν  την ταινία ” Αναπαράσταση”  του Θεόδωρου Αγγελόπουλου στην Βίτσα Ζαγορίου, ...

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments