Αναλυτικό υπόμνημα με τις θέσεις του κατά των δύο μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση βιορευστών στη θέση «Πολιτσές – Μάντρα Κλαρί» κατέθεσε ο Δήμος Δωδώνης, κατά την εξέταση των δύο φακέλων από το Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, στη συνεδρίαση που έλαβε χώρα την Παρασκευή 12 Μαρτίου 2021. Ο πρόεδρος του ΠΕΣΠΑ ζήτησε την αναβολή της συνεδρίασης, αν και έγινε μια πρώτη, άτυπη συζήτηση μεταξύ των μελών του Συμβουλίου, των υποψήφιων επενδυτών και των φορέων που εκφράζουν αντιρρήσεις για το έργο.
Οι υπό αδειοδότηση δύο μονάδες στα γειτονικά αγροτεμάχια (1316 και 1299&1304) της Τοπικής Κοινότητας Λύγγου του Δήμου Ζίτσας απέχουν ελάχιστα από την Τοπική Κοινότητα Κωστάνιανης του Δήμου Δωδώνης. Όπως δε προκύπτει από νεότερα δεδομένα, που κατατέθηκαν στη συνεδρίαση του ΠΕΣΠΑ, οι ίδιοι υποψήφιοι επενδυτές σχεδιάζουν να κατασκευάσουν συνολικά οχτώ ίδιες μονάδες στη συγκεκριμένη περιοχή, ενδεχόμενο που σημαίνει υπέρμετρη περιβαλλοντική επιβάρυνση για τους κατοίκους των περί ου ο λόγος Κοινοτήτων.
Το υπόμνημα του Δήμου Δωδώνης κατατέθηκε σε συνέχεια της υπ’ αριθμ. 54/2020 απόφασης του δημοτικού του συμβουλίου, με την οποία είχε εκφράσει την αντίθεσή του στην εν λόγω επένδυση, γιατί θεωρεί πως, ως γειτνιάζουσες με πολλές ιδιοκτησίες της Κοινότητας Κωστάνιανης, οι μονάδες βιορευστών θα υποβαθμίσουν -με μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές συνέπειες- την ποιότητα της καθημερινής ζωής των κατοίκων, αλλά και θα θίξουν τα πολιτιστικά μνημεία του Δήμου Δωδώνης, που βρίσκονται στην περιοχή (Ιερός Ναός Ταξιαρχών Κωστάνιανης, Εκκλησία της Παναγιάς στη θέση «Καστέλι»), όπως και τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Δωδώνης. Παράλληλα, με την υλοποίηση της εν λόγω επένδυσης, δημιουργούνται τετελεσμένα σε ό,τι αφορά τον αναπτυξιακό σχεδιασμό του Δήμου Δωδώνης, δεδομένου ότι η δημοτική αρχή έχει ήδη υποβάλλει αίτηση χρηματοδότησης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου Δωδώνης.
Όσον αφορά τις υπό εξέταση δύο Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), ο Δήμος Δωδώνης δηλώνει αντίθετος, για το γεγονός ότι έχουμε καταφανή περίπτωση κατάτμησης, σύμφωνα με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ2157/2019, 2783/2014). Πρόκειται «για δύο ίδια, άλλως όμοια, έργα με ταυτόσημα χαρακτηριστικά τόσο ως προς τη δυναμικότητα (400KWe), όσο και από άποψη χωροθέτησης, αφού τοποθετούνται σε όμορα -ακριβώς γειτονικά- αγροτεμάχια, με τη μεταξύ τους απόσταση να είναι μερικά μέτρα. Τα έργα έχουν και τον ίδιο φορέα υλοποίησης, την «ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΙΚΕ». Όπως τονίζεται στο υπόμνημα του Δήμου Δωδώνης, «Αποτέλεσμα της ανωτέρω ανεπίτρεπτης κατάτμησης, είναι να αποτρέπεται η συνθετική εξέταση και συνολική εκτίμηση των σωρευτικών συνεπειών και επιπτώσεων του όλου ενιαίου έργου και των δύο μονάδων στο περιβάλλον», όπως οι ατμοσφαιρικοί ρύποι της καύσης στους γειτονικούς οικισμούς, τόσο από τις δύο υπό αξιολόγηση μονάδες, όσο και από τις άλλες μονάδες, που σχεδιάζει για την ίδια περιοχή ο ίδιος υποψήφιος επενδυτής.
Οι δύο ΜΠΕ δικαιολογούν την επιλογή της θέσης ως πλέον κατάλληλης, διότι υποτίθεται ότι ικανοποιεί τα δεδομένα του εφοδιασμού της μονάδας με πρώτη ύλη, ωστόσο από τη μελέτη προκύπτει ότι η προμήθεια των πρώτων υλών θα γίνεται από εταιρείες της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, καθώς και από αντίστοιχες επιχειρήσεις σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ουκρανία, η Ουγγαρία και η Ισπανία! Επιπλέον, η μελέτη δεν αναφέρει εταιρείες προμήθειας πρώτων υλών, που εδρεύουν στην ευρύτερη περιοχή χωροθέτησης των μονάδων…
Η επίκληση από τις δύο ΜΠΕ της λεγόμενης «μηδενικής λύσης» (αφορά τις συνέπειες που θα έχει πάνω σε άλλα έργα/δραστηριότητες η μη υλοποίηση του έργου), δεν έχει εξεταστεί νομίμως, ενώ δεν ελήφθησαν υπόψη άρθρα του ισχύοντος Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου της Περιφέρειας Ηπείρου, που προτείνει τη χωροθέτηση κατά προτεραιότητα σε βιομηχανικές περιοχές. Στην προκειμένη περίπτωση δεν εξετάστηκε η εναλλακτική λύση χωροθέτησης του επίμαχου έργου σε περιοχή που έχει χαρακτηριστεί ρητώς ως περιοχή υποδοχής βιομηχανικών-βιοτεχνικών δραστηριοτήτων, παρ’ όλο που το Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων διαθέτει τέτοια, λειτουργεί δε στην περιοχή και οργανωμένος εκ του νόμου υποδοχέας τέτοιων δραστηριοτήτων, ήτοι η ΒΙΠΕ Ιωαννίνων, που απέχει 25-30 χλμ. από την προτεινόμενη θέση εγκατάστασης των επίμαχων μονάδων. Στις επίμαχες ΜΠΕ ουδόλως εξετάστηκε η λύση χωροθέτησης στη ΒΙΠΕ Ιωαννίνων.
Τονίζεται, επίσης, στο υπόμνημα του Δήμου Δωδώνης η σημασία που θα έχει η απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, μετά την εισήγηση του ΠΕΣΠΑ για τις επίμαχες μονάδες, και η απαίτηση να γίνει από το ΠΕΣΠΑ διεξοδική αξιολόγηση των επιπτώσεων του έργου, καθώς και της ορθότητας των ΜΠΕ, δεδομένου ότι για την υλοποίηση του έργου, απόρροια της δυναμικότητάς του (μικρότερη από 1MW), δεν απαιτείται άδεια παραγωγής από τη ΡΑΕ, αλλά ούτε και άδεια εγκατάστασης, ούτε και άδεια λειτουργίας. Η μοναδική απαιτούμενη αδειοδότηση, επομένως, είναι αυτή της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων και ο φορέας του έργου επιδιώκει να λάβει τη μία και μοναδική άδεια, με χρονική ισχύ 15 ετών, χωρίς να υπάρξει άλλη δυνατότητα ουσιαστικού ελέγχου μελλοντικά!
Το υπόμνημα, τέλος, περιλαμβάνει και μια σειρά από ενστάσεις για τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου και άλλες βασικές περιβαλλοντικές παραλείψεις των δύο ΜΠΕ.