Ο επισκέπτης της Οδησσού θα συναντήσει σήμερα στο κέντρο της πόλης αναμνηστική στήλη στην οποία με γράμματα ουκρανικά, ελληνικά και αγγλικά,αναγράφεται:

«Εδώ,πριν από 26 αιώνες,έφθασαν Έλληνες άποικοι που έθεσαν τις βάσεις του αστικού πολιτισμού στον κόλπο της Οδησσού»

Η ιστορία,λοιπόν των Ελλήνων αποίκων του Εύξεινου Πόντου και της Νότιας Ρωσίας ανάγεται στην ελληνική αρχαιότητα οι δε ελληνικές αποικίες αυτής της περιοχής θεωρήθηκαν ισάξιες με αυτές της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας και συνδέονται με το πολύτιμο για την πατρίδα μας στοιχείο του

Ποντιακού Ελληνισμού.

Στα νεότερα χρόνια το μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων στη Νότια Ρωσία ενισχύθηκε σημαντικά μετά τη συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή(1774) και ευνοήθηκε η ανάπτυξή του με τα ελκυστικά προνόμια της Αικατερίνης της Ρωσίας που προέβλεπε την εξάπλωση της Αυτοκρατορίας της προς το Νότο,προκειμένου να επωφεληθεί από τον επικείμενο διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες δημιουργήθηκαν και αναπτύχθηκαν οι Ελληνικές αποικίες στην Οδησσό- αυτό «το

μαργαριτάρι της Μαύρης Θάλασσας»,όπως αποκλήθηκε-και στη Μαριούπολη που ,στα χρόνια της ακμής της,είχε γίνει γνωστή ως «η Μαριούπολη των Ελλήνων».

Η ανάπτυξη της Μαριούπολης ξεκινάει από τα χρόνια του

Βυζαντίου,τότε που κάτοικοι της Κριμαίας,με προεξάρχοντες τους Έλληνες,αντιλήφθηκαν την γεωστρατηγική και ενεργειακή σημασία της περιοχής και εγκαταστάθηκαν σ’αυτήν την πόλη. Ήταν ευτύχημα για τους Έλληνες της Μαριούπολης το γεγονός ότι στα χρόνια της Αικατερίνης εμφανίστηκε στην πόλη ένας φωτισμένος ιερέας,ο Ιγνάτιος κατόπιν μητροπολίτης,ο οποίος ζήτησε με υπόμνημά του να χορηγηθούν στους Έλληνες της Μαριούπολης τα ίδια προνόμια που είχαν χορηγηθεί και στους άλλους Έλληνες της περιοχής,πράγμα που έγινε αποδεκτό,με την απόδοση διοικητικής,δικαστικής,θρησκευτικής και επιχειρηματικής αυτονομίας.

Έτσι ξεκίνησε,σε βαθμό αξιοζήλευτο,η επιχειρηματική δραστηριότητα των Ελλήνων της Μαριούπολης,με καταπληκτικές επιδόσεις στο εμπόριο και στη ναυτυλία που τους εξασφάλισε και την ανάλογη υλική ευημερία.

Οργάνωσαν,κατά το πρότυπο των Ελληνικών Κοινοτήτων του Απόδημου Ελληνισμού,την Κοινότητά τους,ίδρυσαν Σχολεία και Εκκλησίες,καλλιέργησαν τα γράμματα και τις τέχνες,εξέδιδαν περιοδικά και εφημερίδες και διατήρησαν,μέχρι και σήμερα,άρρηκτους τους δεσμούς τους

με τη μητέρα πατρίδα.

Όταν ,κατά το 1816,κάποιοι επιδίωξαν να μειώσουν τα προνόμια των Ελλήνων της Μαριούπολης,αυτοί αντέδρασαν άμεσα και έστειλαν αντιπροσωπεία στην Πετρούπολη πρωτεύουσα τότε της Ρωσίας.Στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στη ρωσική πρωτεύουσα,έλαβε μέρος και ο Ιωάννης Καποδίστριας Υπουργός Εξωτερικών τότε της Ρωσίας, με παρέμβαση του οποίου τα προνόμια διατηρήθηκαν στο ακέραιο.Ο  Καποδίστριας μάλιστα θαύμασε τον πατριωτισμό των Ελλήνων της Μαριούπολη και το ενδιαφέρον τους για την πνευματική καλλιέργεια της

νεολαίας,με πρωτοβουλία του δε και με προσφορά Ελλήνων Ομογενών τη Ρωσίας,συγκεντρώθηκαν 30.000 ρούβλια τα οποία διατέθηκαν για τους σκοπούς της εκπαίδευσης των

Ελληνοπαίδων της Μαριούπολης. Έτσι εξηγείται η πνευματική ανάπτυξη των Ελλήνων της Μαριούπολης και το ενδιαφέρον τους για την Παιδεία.

Αυτό το διαπιστώνει και ο σημερινός επισκέπτης της πόλης

καθώς μάλιστα επισκέπτεται το περίφημο Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Σπουδών και πληροφορείται από τον Πρόεδρό του την πρόοδο των Ελλήνων της Μαριούπολης

σ’αυτόν τον τόσο αξιόλογο για την εποχή μας τομέα,και την πεποίθησή τους πως η πνευματική καλλιέργεια του ανθρώπου αποτελεί παράγοντα καθοριστικό για την πρόοδο

της ανθρωπότητας στην εποχή μας.

Ας ελπίσουμε πως η σημερινή κρίση που περνάει αυτή η ευαίσθητη περιοχή και γρήγορα θα περάσει και οι Έλληνες θα επανέλθουν σε συνθήκες ηρεμίας και προόδου.