Η τοποθέτηση του Κ.Μπασιούκα (επικεφαλής της παράταξης ΗΠΕΙΡΟΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ) στο Περιφερειακό Συμβούλιο για την ανάρτηση των δασικών χαρτών

Από:Γιώργος Γκόντζος([email protected])–Η τοποθέτηση του Κ.Μπασιούκα (επικεφαλής της παράταξης ΗΠΕΙΡΟΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ)  στο Περιφερειακό Συμβούλιο για την ανάρτηση των δασικών χαρτών

1. Ιστορική διαδρομή: Για την αναντίρρητη ύπαρξη δασικών χαρτών έχουν υπάρξει διάφορες προσπάθειες στη χώρα μας όπως ο 248/1976, ο 998/1979, ο 2664/1998, (όταν εμφανίστηκε και η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. με αναθέσεις σε ιδιωτικά γραφεία δασολόγων) ο 3208/2003, ο 3818/2010, ο 3889/2010, ο 4280/14 και δεκάδες Υπουργικές Αποφάσεις. Σας υπενθυμίζω ότι η σύνταξη του Δασολογίου συνιστά υποχρέωση του κράτους κατά Συνταγματική επιταγή κατά το άρθρο 24 του Συντάγματος . Επί πλέον το θέμα αποτελεί μνημονιακή δέσμευση από το 2010.
2. Όντως έχουν δημιουργηθεί σοβαρά προβλήματα με την ανάρτηση των δασικών χαρτών που έχουν δημιουργήσει δικαιολογημένες ανησυχίες σε πολύ κόσμο.
3. Εμείς όμως ως Π. Σ. καλούμαστε να υπερασπίσουμε ταυτόχρονα και τα συμφέροντα των πολιτών και τα συμφέροντα του δημοσίου καθώς και το περιβάλλον (να μη ξεχνάμε και την πρόσφατη Συνθήκη των Παρισίων για το κλίμα).
4. Και στην προσέγγιση που κάνουμε σήμερα δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι οι νόμοι που είχαν ψηφίσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια ουσιαστικά οδηγούσαν στην πλήρη εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των δασών και του φυσικού πλούτου της χώρας νομιμοποιώντας με σειρά προβληματικών και αντιφατικών διατάξεων και από την άλλη την ασυδοσία που επικρατούσε τα κυκλώματα καταπατητών.
5. Δυστυχώς ορισμένοι και πανελλαδικά και εδώ μέσα έπαιξαν με ένα πρόχειρο, παραπλανητικό, για να μην πω λαϊκίστικο, τρόπο, προσπαθώντας να ψαρέψουν σε θολά νερά, εκμεταλλευόμενοι την εύλογη από την παραπληροφόρηση ανησυχία των πολιτών και υπονομεύοντας στην πράξη την τεράστια προσπάθεια που για πρώτη φορά από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους γίνεται ολοκληρωμένα και επιχειρεί να βάλει τάξη στο χαρακτήρα των εκτάσεων. Ποιο είναι δασικό, ποιο όχι. Προφανώς με λάθη, αλλά έπρεπε να γίνει. Δεν πιστεύω να υπάρχει κανείς εδώ μέσα που θέλει να μην αναρτηθούν οι δασικοί χάρτες; Ή να παραπεμφθεί η ανάρτησή τους στις καλένδες;
6. Μερικές παρατηρήσεις επί της εισήγησης της πλειοψηφίας της Περιφ. Αρχής.

Πρώτον. Είναι εσφαλμένος ο χαρακτηρισμός των δασικών χαρτών «ως δήθεν και σύμφωνα με το νόμο», γιατί ηθελημένα ή μη ξεχνά να αναφέρει ότι όλη η νομοθεσία για τους δασικούς χάρτες στηρίζεται στο νόμο 998 του 1979, ενός νόμου πρωτογενούς που απορρέει απευθείας από το Σύνταγμα και υλοποιεί τις αυστηρές διατάξεις του Συντάγματος πάνω στο θέμα του δάσους.

Δεύτερον. Διαφωνούμε κάθετα με τις εκτιμήσεις της εισήγησης για «προχειρότητες, έλλειψη σχεδιασμού, δήθεν βιασύνη, αγκυλώσεις, εμμονές, σχεδίαση επί χάρτου, χωρίς γνώση των περιοχών κλπ»., γιατί αγνοούν ηθελημένα τις διαχρονικές ευθύνες των προηγούμενων κυβερνήσεων, που προστατεύοντας έμμεσα ή άμεσα τα κυκλώματα των καταπατητών δεν έλυναν το θέμα των δασικών χαρτών και του χαρακτηρισμού των αγροτικών περιοχών ως τέτοιων. Αγνοούν ηθελημένα τις ευθύνες τους για την υποστελέχωση των δασικών υπηρεσιών. Αγνοούν ηθελημένα ότι με ευθύνη των προηγούμενων κυβερνήσεων φτάσαμε στο και πέντε και κινδυνεύουμε να πληρώσουμε πρόστιμα από την Ε.Ε. για αυτή την καθυστέρηση. Και κυρίως γιατί αυτές οι εκτιμήσεις υπονομεύουν την τιτάνια προσπάθεια που γίνεται από την πολιτεία και τις Δασικές Υπηρεσίες να βάλουν τάξη στο χάος που επικρατούσε μέχρι σήμερα, εξυπηρετώντας μάλλον συγκεκριμένες σκοπιμότητες.

Τρίτον.  Δεν συμπεραίνεται από πουθενά ότι η πολιτεία στρέφεται εναντίον της ιδιοκτησίας γιατί οι δασικοί χάρτες αποτυπώνουν μόνο τη ΜΟΡΦΗ και όχι την ιδιοκτησία των εκτάσεων. Η υπέρμετρη προβολή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος εκ μέρους της Περ. Αρχής στοχεύει στον αποπροσανατολισμό των πολιτών και τη δημιουργία κλίματος αναστολής μιας τεράστιας προσπάθειας επίλυσης ενός χρόνιου προβλήματος. Σημειωτέο ότι η ανάρτηση των δασικών χαρτών αποτελεί προϋπόθεση για το Κτηματολόγιο και τον Χωροταξικό Σχεδιασμό και σε αυτό το επίπεδο πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα ασάφειας του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

7. Και για να μη δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις θα αναφέρω μερικά βασικά σημεία που όλοι πρέπει να ξέρουμε πριν αρχίσουμε να αποφαινόμαστε για το θέμα των δασικών χαρτών.

Πρώτον οι αεροφωτογραφίες στις οποίες στηρίχθηκαν κατά κύριο λόγο οι Δασικοί Χάρτες είναι κυρίως του 1945 και δευτερευόντως του 1960, για τις περιοχές που δεν υπήρχαν οι αεροφωτογραφίες του 1945.

Δεύτερον δεν υφίσταται κίνδυνος χαρακτηρισμού χορτολιβαδικών εκτάσεων ως δασικών. Ο χαρακτηρισμός των εκτάσεων, γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του νόμου 998/79, όπως ισχύει σήμερα, εφαρμόζοντας τα οριζόμενα. Π.χ. μια έκταση η οποία καλύπτεται από άγρια ξυλώδη βλάστηση σε ποσοστό άνω του 15% χαρακτηρίζεται ως δασική..

Τρίτον είναι γνωστό ότι τα αρχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν σφάλματα, δεν είναι δηλαδή επαρκώς ενημερωμένα, αφού δε διαθέτουν το αναγκαίο ψηφιακό υπόβαθρο.  Εδώ απαιτείται συνεργασία των υπηρεσιών.

Τέταρτον και αυτοί οι χάρτες, παρόλη τη μεγάλη πρόοδο και την τεράστια δουλειά που έχει γίνει, έχουν κενά και πιθανά λάθη στο χαρακτηρισμό. Κι αυτό γιατί δεν έχει γίνει αυτοψία λόγω έλλειψης προσωπικού. Αλλά και πλήρως στελεχωμένες να ήταν οι υπηρεσίες, πάλι δε θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στο τεράστιο αυτό μέγεθος του εγχειρήματος, συνέπεια της εγκληματικής καθυστέρησης επί πολλές δεκαετίες  στη σύνταξη των Κτηματολογίου και των Δασικών Χαρτών. Θεωρούμε επίσης ότι ευθύνες υπάρχουν και στη στελέχωση των ομάδων εργασίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης με αποτέλεσμα αυξημένα προβλήματα. Επιπλέον ευθύνες φέρουν και οι ΟΤΑ που δεν παρέδωσαν έγκαιρα τα στοιχεία που τους ζητήθηκαν ούτε και ενημέρωσαν τους πολίτες.

Ίσως λοιπόν να υπάρχουν σφάλματα  στους προς ανάρτηση ή τους ανηρτημένους δασικούς χάρτες, σφάλματα που αναφέρονται σε λανθασμένο χαρακτηρισμό (μορφή), σε λανθασμένα όρια μεταξύ των διαφόρων μορφών (μεταξύ δασικών και χορτολειβαδικών εκτάσεων κ.λπ.) σφάλματα που αναφέρονται σε λανθασμένα γεωμετρικά δεδομένα (ακρίβεια των ορθοφωτοχαρτών, ακρίβεια των σχεδίων οικισμού ή των Γενικών πολεοδομικών σχεδίων, των διανομών κ.λπ.) που το υποστελεχομένο αρμόδιο τμήμα δασικών χαρτογραφήσεων ήταν αδύνατο να αντιμετωπίσει.

Πέμπτον οι Δασικοί αυτοί Χάρτες έγιναν σχεδόν από την αρχή και με το μικρότερο δυνατό κόστος. Η σύνταξη των μελετών, στις οποίες έπρεπε να στηριχθούν οι Δασικοί Χάρτες, ανατέθηκε σε ιδιωτικά μελετητικά γραφεία, ήταν  χρηματοδοτούμενες από το ΕΣΠΑ και εν τω συνόλω τους απαράδεκτες και ελλιπέστατες. Είναι σαφές ότι κακώς παρελήφθησαν άρον άρον από τις υπηρεσίες το 2013, πράγμα που έγινε  λόγω πίεσης από την τότε πολιτική ηγεσία, προκειμένου να μην αναγκαστεί το Δημόσιο να επιστρέψει τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, δηλαδή παρελήφθησαν μεν αλλά κατ’ ουσία έπρεπε να επανασυνταχθούν από την αρχή.

Και εδώ είναι απορίας άξιο πως οι ίδιοι άνθρωποι που παρέλαβαν τότε τους ελλιπέστατες μελέτες, για να μη χαθούν τα λεφτά του τότε ΕΣΠΑ, τώρα πιέζουν να μην αναρτηθούν οι δασικοί χάρτες και να αναγκαστούμε να επιστρέψουμε τεράστια ποσά.

8. Συμπερασματικά η παρέμβαση της Περιφ. Αρχής στο θέμα των δασικών Χαρτών τοπικά και κεντρικά η οποία σε κάθε περίπτωση ήταν αποπροσανατολιστική, δημιούργησε έναν αναιτιολόγητο πανικό στους ενδιαφερόμενους.

9. Τι πρέπει να γίνει όμως; Κατά την άποψή μας:

Α) Να μη γίνει αναστολή της ανάρτησης.

Β) Να γίνει αντιμετώπιση των προβλημάτων στην πορεία.

Γ) Να ελαχιστοποιηθεί κατά το δυνατόν το κόστος για τους πολίτες και με δόσεις.

Δ) Να ληφθεί μέριμνα για την οργάνωση της εξυπηρέτησης των πολτών.

Ε) Να δημιουργηθούν κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών στις έδρες των Δήμων.

ΣΤ) Να υπάρξει σύντομα συνολική αναμόρφωση της νομοθεσίας για το δάσος, που θα λαμβάνει υπόψη της τα νέα δεδομένα.

Ζ) Να αναληφθούν νομοθετικές πρωτοβουλίες για να επιλυθούν προβλήματα εκχέρσωσης.

Η) Να αλλάξουν οι προϋποθέσεις αναγνώρισης της ιδιοκτησίας των πολιτών.

Τελικά και στο θέμα των δασικών χαρτών συγκρούονται οι δύο κυρίαρχες γραμμές που συγκρούονται τα τελευταία χρόνια και στην κεντρική πολιτική σκηνή, σε κάθε μικρό και μεγάλο ζήτημα. Από τη μια το παλιό, το βαθιά συντηρητικό που εκφράζουν οι δυνάμεις της συντήρησης και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, και από την άλλη το νέο, που επιχειρεί να φέρει τον αστικό εκσυγχρονισμό, που ποτέ δεν έφτασε στην Ελλάδα. Από τη μια είναι οι νεοφιλελεύθερες δυνάμεις που επιδιώκουν το ξεπούλημα της Δημόσιας Περιουσίας και τον ευνουχισμό του Δημοσίου και από την άλλη οι δυνάμεις που επιδιώκουν την προστασία του Δημοσίου Συμφέροντος και λειτουργούν με γνώμονα τα συμφέροντα της πλειοψηφίας του λαού, στοχεύοντας σε μια οικονομική πρόοδο με κανόνες και για το δημόσιο και για την ιδιωτική πρωτοβουλία.