Εισήγηση Μ. Ελισάφ για την υλοποίηση Ευρωπαϊκών προγραμμάτων από τον Δήμο Ιωαννιτών

Στο Δήμο Ιωαννιτών, την τρέχουσα περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη συνολικά οκτώ (8) – σήμερα εννιά (9) ευρωπαϊκά έργα, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του χρονοδιαγράμματός τους και οι όποιες παρατάσεις αποφασίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αφορούν στην πανδημία. Η πανδημία επίσης αναμένεται να επηρεάσει την απορρόφηση των προϋπολογισμών των έργων, κυρίως όσον αφορά τις εκδηλώσεις και τα ταξίδια που ματαιώθηκαν. Το ζήτημα θα αντιμετωπιστεί ανά έργο και συνολικά για όλους τους εταίρους και ήδη σε κάποια από αυτά ανασχεδιάζεται ο προϋπολογισμός τους.

Στα περισσότερα ευρωπαϊκά έργα που υλοποιεί την τρέχουσα περίοδο ο Δήμος Ιωαννιτών, το μεγαλύτερο ποσοστό του προϋπολογισμού αφορά σε ανθρωποπροσπάθεια, η οποία συνήθως υπολογίζεται με μέσο μηνιαίο μεικτό μισθό της τάξης των 2,500 ευρώ, που είναι σημαντικά υψηλότερος από τον ισχύοντα στην Ελλάδα. Η διαφοροποίηση αυτή που δυσκολεύει την απορρόφηση του συνόλου του προβλεπόμενου προϋπολογισμού, σχεδιάζεται να αντιμετωπιστεί με αύξηση των ανθρωπομηνών στα έργα, σύμφωνα με όσα προβλέπονται και επιτρέπονται σε κάθε ένα από αυτά.

Για την ενδυνάμωση των στελεχών του Δήμου και την ανταλλαγή απόψεων και τεχνογνωσίας σε θέματα διαχείρισης και υλοποίησης ευρωπαϊκών έργων  συγχρηματοδοτούμενων από το Ταμείο AMIF, οργανώθηκε  με πρωτοβουλία του Δήμου Ιωαννιτών και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, στρογγυλό διαδικτυακό τραπέζι με θέμα “Διαχείριση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων για την Κοινωνική Ένταξη Προσφύγων και Μεταναστών”, με τη συμμετοχή στελεχών από Δήμους και Αναπτυξιακές Εταιρείες Δήμων, που υλοποιούν ανάλογα προγράμματα. Η δράση ήταν πολύ πετυχημένη και αναμένεται να συνεχιστεί. Επίσης θα ενισχυθεί η συμμετοχή στελεχών του Δήμου σε εκπαιδευτικά προγράμματα του ΙΝ.ΕΠ. σχετικά με τη διαχείριση και υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Τέλος, εκκρεμεί η αξιολόγησή τεσσάρων προτάσεων που υποβλήθηκαν εντός του 2021 στο Πρόγραμμα AMIF, με συμμετοχή του Δήμου Ιωαννιτών και του ΟΚΠΑΠΑ:

Εντός της θητείας της παρούσας δημοτικής αρχής εγκρίθηκαν 5 ευρωπαϊκά προγράμματα.

Β) Πορεία έργων που επιχορηγούνται από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ

Αυτή τη στιγμή στο Δήμο είναι σε εξέλιξη συμβάσεις / διαγωνιστικές διαδικασίες ή προετοιμάζονται μελέτες και τεχνικές προδιαγραφές για την υλοποίηση δώδεκα (12) έργων, τα οποία χρηματοδοτούνται από τρεις (3) αποφάσεις επιχορήγησης του Υπουργού Εσωτερικών, από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ.

Η 1^η απόφαση με ημερομηνία 19-4-2019 αφορά σε συνολικό ποσό επιχορήγησης 1,755,400 ευρώ και στο πλαίσιό της υλοποιούνται ή έχει προγραμματιστεί η υλοποίηση δέκα (10) έργων, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 2,483,050 ευρώ. Δύο (2) έργα έχουν συμβασιοποιηθεί εντός του 2021, ενώ έξι (6) έχουν ήδη δημοπρατηθεί, εκ’ των οποίων τρία (3) δημοπρατήθηκαν εντός του 2021 και τρία (3) το 2020. Από τα έργα που έχουν δημοπρατηθεί, σε τέσσερα (4) υπάρχουν προσωρινοί ανάδοχοι και ένα (1) βρίσκεται σε προσυμβατικό έλεγχο. Υπάρχουν επίσης δύο (2) έργα στα οποία είναι σε εξέλιξη οι προκαταρκτικές εργασίες για τη σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών τους, ενώ ποσό της τάξης των 410.000, θα διατεθεί σε έργο διαφορετικό από το αρχικά σχεδιαζόμενο, καθώς έχουν καλυφθεί οι αρχικώς προσδιοριζόμενες ανάγκες.   Η διάρκεια εφαρμογής της απόφασης έχει οριστεί έως 31/12/21 με δυνατότητα παράτασης, η οποία αναμένεται να χρειαστεί για τα περισσότερα από τα συγκεκριμένα έργα. Όλα τα επιχορηγούμενα έργα αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως 31/12/2023.

Με απόφαση επιχορήγησης του Υπουργού Εσωτερικών στις 6/8/20, ο Δήμος επιχορηγήθηκε με το ποσό των 990,000 ευρώ από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ, για την προμήθεια απορριμματοφόρων και λοιπών οχημάτων αποκομιδής και μεταφοράς απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης χρηματοδότησης έχουν εγκριθεί οι όροι δημοπράτησης του έργου «Προμήθεια απορριμματοφόρων και λοιπών οχημάτων αποκομιδής και μεταφοράς απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών» στην Ο.Ε. στις 25/5/21 και το αμέσως επόμενο διάστημα θα προχωρήσει η δημοπράτησή του. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας της επιχορήγησης, που είναι έως 31/12/22.

Με απόφαση επιχορήγησης του Υπουργού Εσωτερικών στις 5/10/20 ο Δήμος επιχορηγήθηκε με το ποσό των 600,000 ευρώ από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ για την προμήθεια μηχανημάτων έργου ή και συνοδευτικού εξοπλισμού. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης χρηματοδότησης, ολοκληρώνεται η μελέτη για το έργο  «Προμήθεια μηχανημάτων έργου ή και συνοδευτικού εξοπλισμού» και το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα υποβληθούν για έγκριση στην Ο.Ε. οι όροι δημοπράτησης και θα ξεκινήσει η διαδικασία για τη δημοπράτησή του. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας της επιχορήγησης, που είναι έως 31/12/22.

Οι Υπηρεσίες του Δήμου καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες για την ωρίμανση των έργων και την ταχύτερη δημοπράτησή τους και εντός του 2021 αναμένεται να έχει δημοπρατηθεί το σύνολο των έργων. Με δεδομένη την προβλεπόμενη παράταση της διάρκειας της απόφασης του 2019, ο Δήμος αναμένεται να απορροφήσει το σύνολο των επιχορηγήσεων.

Γ) Ενημέρωση σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα στο Δήμο Ιωαννιτών

Την τρέχουσα περίοδο είναι σε εξέλιξη στο Δήμο Ιωαννιτών τριάντα (30) συγχρηματοδοτούμενα έργα, με προϋπολογισμό σχεδόν 59,000,000 ευρώ, ενταγμένα στα ακόλουθα χρηματοδοτικά προγράμματα:

1. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ««Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής» του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ) 2014-2020»
2. ΕΠ «Ήπειρος 2014-2020»
3. ΕΠ «Ήπειρος 2014-2020» ΒΑΑ Δήμου Ιωαννιτών
4. ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ II
5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΠΑΑ) 2014-2020
6. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ (μεταφορά από ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι)
7. Ε.Π. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
8. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2014-2020 CLLD/LEADER
9. ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ
10. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ “ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
11. ΕΜΑΥΤΙΩΝ (Υπ. Παιδείας)

Από αυτά ενταγμένο από το 2016 είναι ένα (1) έργο με τίτλο ««ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΒΑΣΙΚΗΣ ΥΛΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ, ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ 2015-2016» ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ» του οποίου η 1^η σύμβαση υπογράφηκε 25/9/2017. Όλες οι συμβάσεις του έργου έχουν πλέον ολοκληρωθεί και έχει δημοπρατηθεί το υπόλοιπο των εκπτώσεων, ύψους 89,420.60 ευρώ με ΦΠΑ.

Από το 2017 είναι ενταγμένα τα ακόλουθα δύο (2) έργα:

• ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΧΩΡΟΥ ΠΑΛΑΙΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΙΣΤΟ ΩΣ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΡΟΧΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΕΩΝ
• ΝΕΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΠΑΛΑΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΑ

Το πρώτο έργο αποτελείται από τέσσερα (4) υποέργα, εκ’ των οποίων τα δύο πρώτα είχαν ολοκληρωθεί πριν την 1/9/2019 και το τρίτο  ήταν σε εξέλιξη από 27/12/2018, χωρίς να έχουν υπάρξει παραδοτέα ή πληρωμές. Στο συγκεκριμένο υποέργο έχει πλέον εκπονηθεί, παραδοθεί, εγκριθεί και πληρωθεί η προμελέτη και είναι σε εξέλιξη η οριστική μελέτη. Επίσης υπογράφηκε συμπληρωματική σύμβαση για να υλοποιηθούν μελέτες που δεν είχαν προβλεφθεί, όπως οι γεωτεχνικές και υδραυλικές μελέτες, που είναι απαραίτητες για την οριστική μελέτη του έργου. Η συμπληρωματική σύμβαση είναι σε εξέλιξη, ενώ η γεωτεχνική μελέτη έχει παραδοθεί. Το υποέργο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως 6/10/21 και στη συνέχεια θα δημοπρατηθεί το υποέργο 4. Η λήξη της πράξης είναι στις 31/12/2023.

Όσον αφορά το δεύτερο έργο το Σεπτέμβριο του 2019 ήταν σε εξέλιξη η υλοποίηση της σύμβασης του 1ου υποέργου, η οποία θα ολοκληρωθεί 31/8/21. Το υποέργο 2 που αφορά σε προμήθεια εξοπλισμού, δημοπρατήθηκε στις 29/12/2020 και είναι σε διαδικασία συμβασιοποίησης μέρος του εξοπλισμού, ενώ θα επαναπροκηρυχθεί το τμήμα για το οποίο δεν υπήρξαν προσφορές. Η λήξη της πράξης είναι στις 31/12/2021.

Από το 2018 ήταν ενταγμένα επτά (7) έργα, εκ’ των οποίων το Σεπτέμβριο του 2019, κανένα δεν ήταν συμβασιοποιημένο, ενώ σε διαδικασία δημοπράτησης ήταν δύο (2) έργα. Σε όλα τα έργα υπάρχουν πλέον συμβάσεις, πλην του έργου «ΤΟΠΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ» το οποίο είχε εκχωρηθεί στην ΗΠΕΙΡΟΣ Α.Ε. και η σχετική πρόσκληση δημοσιεύθηκε την 1/4/21 με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προτάσεων 14/5/21. Ο Δήμος υπέβαλλε την πρότασή του στις 13/5/21 και αναμένεται η έγκρισή της. Το σύνολο των έργων αυτών, αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός των ορίων των αποφάσεων ένταξης.

Εντός του έτους 2019 εντάχθηκαν οκτώ (8) έργα, τα δύο (2) εκ’ των οποίων το 12/2018. Έξι (6) από αυτά δημοπρατήθηκαν εντός του 2020 και ένα (1) το 2021. Τέσσερα (4) από αυτά έχουν συμβάσεις,  ένα (1) είναι σε φάση κατακύρωσης και σε ένα (1) υπάρχει σε εξέλιξη νέα διαδικασία ανάθεσης (κλειστός διαγωνισμός) , καθώς ο διεθνής διαγωνισμός που έγινε, ήταν άγονος. Σε ό,τι αφορά στο έργο «ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ΔΑΚΤΥΛΙΟΥ ΠΟΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΚΟΜΒΟΣ ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ – ΚΟΜΒΟΣ ΒΟΓΙΑΝΟΥ)», αυτό έχει ενταχθεί στα σημαντικά έργα και σύμφωνα με τη νομοθεσία από 1/6/21 μπορούν να προχωρήσουν οι διαδικασίες δημοπράτησης, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι δικαστικές διαδικασίες για τις απαλλοτριώσεις. Η ακρόαση στο δικαστήριο έγινε στις 18/5/2021. Οι Υπηρεσίες του Δήμου υπέβαλαν τις τεχνικές μελέτες του έργου για προέγκριση στη Διαχειριστική Αρχή, η οποία στις 24/5/21 ενέκρινε τους όρους δημοπράτησης. Στη συνεδρίαση της Ο.Ε. στις 25/5/21 εγκρίθηκαν οι όροι δημοπράτησης και στις 26/5/21 δημοσιεύτηκε η διακήρυξη του έργου. Το έργο εξακολουθεί να μπορεί να υλοποιηθεί εντός της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, εάν η διαγωνιστική διαδικασία εξελιχθεί ομαλά. Η διάρκεια υλοποίησής του είναι 15 μήνες.

Το 2020 εντάχθηκαν επτά (7) έργα, εκ’ των οποίων για τα έξι (6) έχουν δημοπρατηθεί τα κύρια υποέργα τους ή και συνολικά, όταν υπάρχει μόνο ένα υποέργο και υπάρχει προσωρινός ανάδοχος για τα τρία (3) από αυτά και οριστικός για ένα (1). Για το ένα (1) από τα ενταγμένα έργα, είναι σε εξέλιξη οι απαιτούμενες ενέργειες για τη δημοπράτηση του. Όλα τα έργα αναμένονται να ολοκληρωθούν εντός της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου.

Το 2021, έως σήμερα έχουν ήδη ενταχθεί πέντε (5) έργα, στα τέσσερα (4) εκ’ των οποίων είναι σε εξέλιξη οι προκαταρκτικές διαδικασίες για τη δημοπράτησή τους και για το ένα (1) που εντάχθηκε 17/5/21, έγινε η αποδοχή της ένταξης στις 25/5/21 από την Ο.Ε. και είναι σε εξέλιξη οι διαδικασίες εγγραφής στον προϋπολογισμό και στη συνέχεια θα συνταχθούν οι κατάλληλες μελέτες και τεχνικές προδιαγραφές για την προετοιμασία των διαδικασιών δημοπράτησης.

Εκτός των παραπάνω ενταγμένων έργων, έχει υποβληθεί στο Ε.Π. «Ήπειρος» και αναμένεται η αξιολόγησή των ακόλουθων δύο (2) έργων με τίτλο:

• ΙΣΟΠΕΔΟΣ ΚΥΚΛΙΚΟΣ ΚΟΜΒΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ Ε.Ο. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ – ΑΝΤΙΡΡΙΟΥ, ΟΔΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΤΗΡΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΔΟΥ ΠΟΛΗΣ», προϋπολογισμού 556,000 ευρώ.
• ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΙΣΟΠΕΔΩΝ ΚΥΚΛΙΚΩΝ ΚΟΜΒΩΝ προϋπολογισμού 1,338,000 ευρώ.

Επίσης στο Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» ο Δήμος υπέβαλε προτάσεις έργων σε κάθε πρόσκληση στην οποία ήταν δικαιούχος, συνολικού προϋπολογισμού 28,274,032.00 ευρώ.

Σήμερα συζητούμε για την πορεία των έργων του Δήμου, κυρίως όσων χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ.

Θέλω να θυμίσω ότι μιλούμε για το ΕΣΠΑ 2014-2020.

Την προγραμματική περίοδο δηλαδή που έπρεπε να είχε κλείσει αν δεν ίσχυε ο κανόνας ν+3.

Όποιος θέλει να είναι πραγματικά αντικειμενικός, έστω και τώρα που βρισκόμαστε μακριά από τις προηγούμενες δημοτικές εκλογές και εξ ίσου μακριά από τις επόμενες εκλογές, οφείλει να αποδεχθεί ότι οι ρυθμοί υλοποίησης του προγράμματος στο Δήμο Ιωαννιτών ήταν εξαιρετικά χαμηλοί.

Μόλις δύο έργα συμβασιοποιημένα από την κοσμογονία που πιστεύαμε ότι συνέβαινε γύρω μας. Απορρόφηση μηδέν…

Κληθήκαμε μέσα σε πρωτόγνωρες συνθήκες να τρέξουμε διαδικασίες που έπρεπε να είχαν γίνει πολύ καιρό πριν. Και το κάναμε γιατί το οφείλουμε στην πόλη και τους πολίτες. Παράλληλα αξιοποιήσαμε κάθε άλλη χρηματοδοτική ευκαιρία και σήμερα βρισκόμαστε σε ένα καλό επίπεδο.

Δεν παραγνωρίζω τις καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν που σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στις συνθήκες της πανδημίας, στο ασφυκτικό γραφειοκρατικό και αναποτελεσματικό τρόπο λειτουργίας του ελληνικού Δημοσίου αλλά και στις δικές μας αδυναμίες. Κατά γενική ομολογία το έργο της Δημοτικής Αρχής έχει τους τελευταίους μήνες επιταχυνθεί με απτά αποτελέσματα. Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας, θα επιταχύνουμε τους ρυθμούς μας και είμαστε σίγουροι ότι θα τα καταφέρουμε. Είμαστε πάντα ανοιχτοί σε εποικοδομητικές προτάσεις όπως και σε κάθε καλόπιστη κριτική.

Τα έργα εξάλλου δεν ανήκουν στον δήμαρχο και την δημοτική αρχή. Ούτε την σημερινή, ούτε την προηγούμενη, ούτε την επόμενη.

Γίνονται κι ανήκουν στους πολίτες.

Άλλοτε για να απαντούν σε καθημερινά προβλήματα, άλλοτε για βελτιώνουν την καθημερινότητα κι άλλοτε για να σηματοδοτούν το μέλλον της πόλης.

Σήμερα είμαστε στο σημείο όπου γίνονται έργα για την επίλυση καθημερινών προβλημάτων, γίνονται έργα που βελτιώνουν την καθημερινότητα και προγραμματίζονται άλλα που μπορούν να αλλάξουν την φυσιογνωμία της πόλης τα επόμενα χρόνια.

Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω τις Υπηρεσίες του Δήμου και τον κάθε εργαζόμενο χωριστά για τις προσπάθειες τους ιδιαίτερα κάτω από τις πολύ δύσκολες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία καθώς και τους συνεργάτες μου για την άψογη συνεργασία.