Παρασκευή , 8 Μαρτίου 2024
Αρχική / Επικαιρότητα / Θωμάς Υφαντής: “Το θέμα έχει δύο διαστάσεις. Μια Νομική και μία Ουσιαστική-Ηθική, καθώς δεν αρκεί κάτι να είναι μόνον νόμιμο, αλλά οφείλει να είναι και ηθικό”

Θωμάς Υφαντής: “Το θέμα έχει δύο διαστάσεις. Μια Νομική και μία Ουσιαστική-Ηθική, καθώς δεν αρκεί κάτι να είναι μόνον νόμιμο, αλλά οφείλει να είναι και ηθικό”

Από: Βίκυ Μιχέλη

Ο Θωμάς Υφαντής Καθηγητής Ψυχιατρικής Διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής και του Ψυχιατρικού Τομέα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων μίλησε στο Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων στην εκπομπή της Βίκυς Μιχέλη “Στα σημεία των καιρών” σχετικά με το Κέντρο Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) που τριάντα χρόνια λειτουργούσε υπό την σκέπη του Νοσοκομείου Χατζηκώστα και τώρα προκύπτει θέμα με την μεταφορά του στο Πανεπιστήμιο και την ένταξή του στην Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική.

Ακούστε το ηχητικό εδώ.

Ανοιχτή επιστολή προς τους πολίτες των Ιωαννίνων,του Καθηγητή Ψυχιατρικής και Διευθυντή της Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου σχετικά με το Κέντρο Ψυχικής Υγείας της πόλης μας

 Αγαπητοί συμπολίτες,

Τις τελευταίες ημέρες έχουν περιέλθει στην αντίληψή μας δημοσιεύματα και αναρτήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης σχετικά με το μέλλον του Κέντρου Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) της πόλης μας, μετά την απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου μας να εισηγηθεί την μετεγκατάσταση του Πανεπιστημιακού Κέντρου Ψυχικής Υγείας στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων (ΠΓΝΙ). Επειδή ενδεχομένως τα δημοσιεύματα αυτά δημιουργούν λανθασμένες εντυπώσεις, επιτρέψτε μου να σας ενημερώσω για το τόσο σοβαρό αυτό θέμα, καθώς αφορά εκατοντάδες συμπολίτες μας που αναζητούν ψυχιατρική και ψυχολογική φροντίδα στον δημόσιο τομέα.Το θέμα έχει δύο διαστάσεις. Μια Νομική και μία Ουσιαστική-Ηθική, καθώς δεν αρκεί κάτι να είναι μόνον νόμιμο, αλλά οφείλει να είναι και ηθικό.

Η Νομική διάσταση έχει ως εξής: Το ΚΨΥ ιδρύθηκε από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με την Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Υγείας και Παιδείας Αριθ. Α3β/7855, στην οποία αναφέρεται ότι «Ιδρύονται στην Ψυχιατρική Κλινική του τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ειδικές μονάδες του κανονισμού 815/84 της ΕΟΚ ήτοι: Κέντρο Ψυχικής Υγείας, Κέντρο Προεπαγγελματικής Αποκατάστασης 30 θέσεων, Ξενώνας 20 θέσεων, και Ψυχιατρικό Οικοτροφείο 30 θέσεων και εγκαθίστανται και λειτουργούν στο Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο “Γ. Χατζηκώστα”. Οι παραπάνω ειδικές μονάδες εντάσσονται οργανικά και λειτουργικά στην Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων» (ΦΕΚ 45/Β/4-2- 1991). Την εποχή εκείνη, όλες οι μονάδες της Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής ήταν εγκατεστημένες στο ΓΝΙ Χατζηκώστα. Μετά την αποπεράτωση του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, μετεγκαταστάθηκε σε αυτό η Ψυχιατρική Κλινική αλλά οι άλλες της μονάδες παρέμειναν εγκατεστημένες στο ΓΝΙ Χατζηκώστα. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι μονάδες αυτές ανήκουν στο ΕΣΥ.

Είναι μονάδες Πανεπιστημιακές. Δυο λόγια για τον τρόπο λειτουργίας των Πανεπιστημιακών Κλινικών και Δομών Ψυχικής Υγείας: Όλες οι δομές που ιδρύονται από τα Πανεπιστήμια εγκαθίστανται σε Νοσοκομεία του ΕΣΥ, καθώς δεν υπάρχουν αμιγώς Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία πλην δυο των Αθηνών (Αιγινήτειο και Αρεταίειο). Το Πανεπιστήμιο εγκαθιστά κατά την κρίση του και με σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Υγείας τις δομές του στα Νοσοκομεία επιλογής του, με γνώμονα την εύρυθμη λειτουργία τους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι δομές αυτές είναι του ΕΣΥ. Είναι Πανεπιστημιακές δομές που λειτουργούν υπό την ευθύνη του Πανεπιστημίου και με μικτό προσωπικό. Το ίδιο καθεστώς ισχύει και στο Πανεπιστημιακό μας Νοσοκομείο, καθώς είναι Νοσοκομείο του ΕΣΥ που φιλοξενεί Πανεπιστημιακές Κλινικές. Κατά τούτο είναι ψευδής ο ισχυρισμός ότι το ΚΨΥ είναι μονάδα του ΕΣΥ που την διεκδικεί το Πανεπιστήμιο. Το αντίστροφο συμβαίνει: είναι μονάδα του Πανεπιστημίου που την έχει οικειοποιηθεί εδώ και δεκαετίες ο ψυχιατρικός τομέας του ΓΝΙ Χατζηκώστα. Μάλιστα, το ΚΨΥ έχει ήδη ενταχθεί λειτουργικά στην εξυπηρέτηση του έργου της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπως ρητώς αναφέρεται στον Εσωτερικό Κανονισμό των κλινικών του ΠΓΝΙ (ΦΕΚ 193/Α/1998). Είναι προφανές πως δεν γίνεται κάποια προσπάθεια «να υπαχθεί το ΚΨΥ στην Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική»! Το ΚΨΥ είναιτης Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής. Και καθώς «εντάσσεται οργανικά και λειτουργικά στην Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του ΠΓΝΙ» (ΦΕΚ 45/Β/4-2-1991), αυταπόδεικτα ο Διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής έχει την ευθύνη της λειτουργίας του και όχι το ΓΝΙ Χατζηκώστα! Είναι αλήθεια πως καμία διοίκηση της Ψυχιατρικής Κλινικής δεν αποδέχθηκε το σημερινό καθεστώς και πολλές προσπάθειες έχουν γίνει επι σειρά ετών για την επίλυση του προβλήματος. Το 2017 ο Διοικητής της 6 ης ΥΠΕ απηύθυνε στο Πανεπιστήμιο σχετικό ερώτημα και η Νομική υπηρεσία του Πανεπιστημίου γνωμοδότησε επ’ αυτού (3986/02-11-2017). Παρ’ όλα αυτά, όμως, το ΚΨΥ παρέμενε εγκατεστημένο στο ΓΝΙ Χατζηκώστα. Κάθε προσπάθεια εύρεσης συναινετικής ή θεσμικής λύσης έπεσε στο κενό, κατόπιν διαφόρων πιέσεων. Αναλαμβάνοντας τη Διεύθυνση της Ψυχιατρικής Κλινικής στα τέλη του 2018 και μη επιθυμώντας να οξύνω περαιτέρω την κατάσταση, πρότεινα στον Ψυχιατρικό Τομέα του ΓΝΙ Χατζηκώστα να συνεργαστούμε. Πρότεινα καταρχάς την μεταφορά της Μονάδας Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση στο ΚΨΥ, μονάδα σαφώς κοινοτικού προσανατολισμού η οποία λειτουργεί από δεκαετίας στο Νοσοκομείο αναγκαστικά, με ταυτόχρονη διάθεση εκεί του προσωπικού της Μονάδας (επιστολή μου 275/02-12-2018). Για την κίνησή μου αυτή είχα την έγκριση του ΓΓ του Υπουργείου Υγείας (ΓΠ 47661/20-06-2018). Ο Ψυχιατρικός Τομέας του ΓΝΙ Χατζηκώστα μου απάντησε πως «ομόφωνα διαφωνεί με την μετακίνηση προσφερόμενων από εσάς υπηρεσιών στα πλαίσια της πρώιμης παρέμβασης στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας του ΓΝΙ Γ. Χατζηκώστα» (έγγραφο ΓΝΙ Χατζηκώστα 153/08-01-2019). Δεν γνωρίζω εάν αυτή η προ διετίας προσπάθεια συνεννόησης είναι αυτή που «αποτράπηκε μετά από παρεμβάσεις», όπως γράφηκε… Είναι προφανές ότι κάθε προσπάθεια εκ μέρους της Ψυχιατρικής Κλινικής συνεννόησης και συνεργασίας με τον Ψυχιατρικό Τομέα του ΓΝΙ Χατζηκώστα απέτυχε παταγωδώς, ενώ οι αιτίες της αποτυχίας αυτής θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού και πάντως όχι στην Ψυχιατρική Κλινική και το Πανεπιστήμιο. Μετά από αυτά και με γνώμονα το συμφέρον της κοινότητας απευθυνθήκαμε στον νόμιμο εκπρόσωπο του ΚΨΥ, το Πανεπιστήμιο, αιτούμενοι να επιλυθεί το θέμα, να αποκατασταθεί η νομιμότητα και να ενταχθεί το ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ ως αποκεντρωμένη του Μονάδα, ώστε απρόσκοπτα να μπορέσει η Ψυχιατρική Κλινική να προσφέρει στους πολίτες τις κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας που ήδη έχει αναπτύξει και που ασφυκτιούν στο περιβάλλον του Νοσοκομείου, που άλλωστε δεν είναι ο καταλληλότερος χώρος για την προσφορά τους. Ακολούθησε η ομόφωνη απόφαση του Τομέα Κοινωνικής Ιατρικής και Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (συνεδρίαση υπ’ αρ. 23/6-2-2020) και η ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της Ιατρικής (συνεδρίαση υπ’ αρ. 914α/3-3-2020) που κατέληξε στην ομόφωνη απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (συνεδρίαση υπ ́αρ. 1088/16-06-2020, θέμα 17ο ), σύμφωνα με την οποία το Πανεπιστήμιο εντάσσει στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων το Πανεπιστημιακό Κέντρο Ψυχικής Υγείας (ΦΕΚ 2930/17-07- 2020). Διατυπώθηκε το ερώτημα «Από πού προκύπτει να παίρνονται αποφάσεις από κάποιο όργανο (η σύγκλητος του Πανεπιστημίου), που καμιά σχέση δεν έχει με το Γ.Ν.Ι. «Γ.ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ» για το τμήμα του;».

 Όμως, η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου αποφάσισε για ό,τι της αναλογεί και της ανήκει, για το μέλλον του ΚΨΥ που της ανήκει, δεν πήρε καμία απόφαση «για τμήμα του Χατζηκώστα», όπως αναφέρθηκε, απλούστατα γιατί το ΚΨΥ δεν είναι «τμήμα του Χατζηκώστα» αλλά μονάδα του Πανεπιστημίου. Διατυπώθηκε το ερώτημα εάν το ΚΨΥ λειτουργεί παρανόμως τα τελευταία 30 χρόνια. Το ΚΨΥ λειτουργεί όλα τα χρόνια νομίμως, υπό την Διεύθυνση της Ψυχιατρικής Κλινικής σύμφωνα με το ΦΕΚ 45/Β/4-2-1991, έστω και αν δεν της έχει επιτραπεί ποτέ να ασκήσει τα έννομα δικαιώματά της. Διατυπώθηκε επίσης το ερώτημα «ποιοι λόγοι επιβάλλουν την τροποποίηση της λειτουργίας του ΚΨΥ». Η λειτουργία του ΚΨΥ δεν τροποποιείται με την ένταξή του στο ΠΓΝΙ. Αντίθετα, η λειτουργία του θα εμπλουτιστεί. Οι λόγοι που εντάσσεται στο ΠΓΝΙ είναι η παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας που ένα ΚΨΥ πρέπει να προσφέρει και που ένα υποστελεχωμένο ΚΨΥ αδυνατεί να τις προσφέρει. Αυτές τις υπηρεσίες μπορεί να τις προσφέρει, όμως, η Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική, όπως θα δείξω στη συνέχεια. Δυο επιπλέον σημεία χρειάζεται να διευκρινιστούν: 1. Από τα δημοσιεύματα και τις αναρτήσεις φαίνεται ότι υπάρχει μια σύγχυση μεταξύ λειτουργίας και κτιριακού. Είναι διαφορετικά πράγματα. Το ΠΓΝΙ μπορεί να εγκαταστήσει το ΚΨΥ στον χώρο που θα κρίνει καταλληλότερο. Μπορεί να είναι το κτίριο που λειτουργεί τώρα, εάν δεν υπάρξουν δυσκολίες, μπορεί και να είναι άλλο κτίριο. Το ΚΨΥ θα εγκατασταθεί σε όποιο κτίριο το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο κρίνει καταλληλότερο. Ως εξωνοσοκομειακή δομή, ο καταλληλότερος χώρος είναι μέσα στην κοινότητα, ιδανικά εντός της πόλης των Ιωαννίνων, με εύκολη πρόσβαση από τους πολίτες και ως προς αυτό όλοι θα συμφωνούσαν ότι η τωρινή του θέση είναι η βέλτιστη. Πόσο μάλλον που με έξοδα του Πανεπιστημίου (815/84) το κτήριο αυτό διαμορφώθηκε ειδικά για τους σκοπούς που εξυπηρετεί ένα ΚΨΥ (π.χ. διαθέτει αίθουσα με μονόδρομο καθρέφτη για τις ψυχοθεραπείες). Επαφίεται στις διοικήσεις των δυο Νοσοκομείων και στην ΥΠΕ να αποφασίσουν σε ποιο χώρο θα λειτουργεί το Πανεπιστημιακό ΚΨΥ. «Κληροδότημα» είναι το κτίριο, όχι η λειτουργία του ΚΨΥ. Αυτή είναι «κληρονομιά» του Πανεπιστημίου! 2. Διατυπώθηκαν ανησυχίες σχετικά με το μέλλον του προσωπικού του ΓΝΙ Χατζηκώστα μετά την ένταξη του ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ. Η ένταξη του ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ δεν επηρεάζει τις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων σε αυτό. Όσοι απασχολούμενοι στο ΚΨΥ ανήκουν στο ΓΝΙ Χατζηκώστα, εκεί φυσικά θα παραμείνουν. Από την άλλη, είναι αυτονόητο ότι τα λειτουργικά έξοδα του ΚΨΥ, όπου και εάν εγκατασταθεί, θα καλύπτονται πλέον από το ΠΓΝΙ. Όσον αφορά στο ουσιαστικό μέρος της υπόθεσης: Το ΚΨΥ λειτουργεί από ιδρύσεώς του αποκλειστικά με προσωπικό του ΓΝΙ Χατζηκώστα. Παρότι νομικά είμαι υπεύθυνος για την λειτουργία του, δεν γνωρίζω λεπτομερώς τον τρόπο λειτουργίας του ούτε την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει και ως εκ τούτου δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη. Από δηλώσεις των συναδέλφων, πάντως, τεκμαίρεται ότι στο ΚΨΥ απασχολούνται δυο ψυχίατροι με παράλληλα καθήκοντα στο ΓΝΙ Χατζηκώστα, και ως υποστελεχωμένο, έχει τη δυνατότητα να προσφέρει τις απολύτως βασικές ψυχιατρικές υπηρεσίες και μόνον. Το θέμα, όμως, είναι πως στα 30 χρόνια λειτουργίας του, το ΚΨΥ δεν ενισχύθηκε και δεν αναπτύχθηκε. Αντίθετα, με την αφυπηρέτηση συναδέλφων, ο αριθμός των ιατρών βαίνει διαρκώς μειούμενος χωρίς να γνωρίζουμε καμία κίνηση ενίσχυσης του ΚΨΥ όσον αφορά στις υπηρεσίες ενηλίκων. Όμως, οι υπηρεσίες που ένα ΚΨΥ οφείλει να παρέχει, είναι πολύ απαιτητικές: σύμφωνα με το ΦΕΚ 2289/11- 06-2019, σκοπός ενός Κέντρου Ψυχικής Υγείας είναι η παροχή ολοκληρωμένης ψυχιατρικής και ψυχοκοινωνικής φροντίδας παρέχοντας υπηρεσίες πρόληψης της ψυχικής νόσου και προαγωγής της ψυχικής υγείας του πληθυσμού, με έμφαση στις ομάδες υψηλού κινδύνου (π.χ. έγκαιρη-πρώιμη παρέμβαση στην ψύχωση), μέσα από την κατάρτιση, την εφαρμογή, την παρακολούθηση και αξιολόγηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού, υπηρεσίες υποστήριξης ανάδοχων οικογενειών, ιατρεία για ειδικές ψυχικές παθήσεις (άνοια, αυτισμός κ.λπ.), πρότυπα Κέντρα Ψυχοθεραπείας, υπηρεσίες εκπαίδευσης των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και άλλων επαγγελματιών υγείας, υπηρεσίες έρευνας επικεντρωμένες στις περιγραφόμενες ως άνω υπηρεσίες και τις ειδικότερες ανάγκες του πληθυσμού ευθύνης, υπηρεσίες αξιολόγησης της λειτουργίας και των παρεμβάσεων του Κέντρου Ψυχικής Υγείας κ.α. Είναι προφανές ότι ένα υποστελεχωμένο ΚΨΥ δεν μπορεί να υποστηρίξει τους σκοπούς για τους οποίους υπάρχει. Από την άλλη πλευρά, τα τελευταία χρόνια η Ψυχιατρική Κλινική έχει αναπτύξει πολλές υπηρεσίες που παρέχουν κοινοτικά προσανατολισμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Στην προσπάθεια αυτή είχε διαχρονικά και μέχρι σήμερα αρωγούς όλες τις διοικήσεις του ΠΓΝΙ. Με την φροντίδα όλων μας, η Ψυχιατρική Κλινική είναι επαρκώς στελεχωμένη. Φρονούμε λοιπόν ότι η Ψυχιατρική Κλινική έχει την δυνατότητα να υποστηρίξει την πλειονότητα των δράσεων και υπηρεσιών ενός σύγχρονου ΚΨΥ, καταρχάς με το υφιστάμενο προσωπικό της. Πολλές από τις υπηρεσίες ενός ΚΨΥ έχουν ήδη αναπτυχθεί κατά τα τελευταία χρόνια και παρέχονται από την Ψυχιατρική Κλινική, υπηρεσίες οι οποίες αφενός δεν είναι η θέση τους να παρέχονται από ένα Νοσοκομείο, αφετέρου ασφυκτιούν στους περιορισμένους χώρους που εξ ανάγκης μας παρέχονται. Επιτρέψτε μου να παραθέσω ένα συνοπτικό αρχικό σχέδιο των υπηρεσιών που αμέσως μετά την εγκατάσταση του ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ θα παρέχει το Κέντρο Ψυχικής Υγείας στους πολίτες των Ιωαννίνων, όπως αναφέρονται στην έκθεση σκοπιμότητας:

1. Ανάληψη και συνέχεια στην φροντίδα των ασθενών που παρακολουθούνται ήδη στο ΚΨΥ. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι οι συνάδελφοι που ήδη παρακολουθούν τους ασθενείς τους δεν θα μπορούν να τους παρακολουθούν στα εξωτερικά ιατρεία του ΓΝΙ Χατζηκώστα, καθώς προτεραιότητα έχει η θεραπευτική σχέση θεραπευτή-θεραπευόμενου. Αναφερόμαστε μόνον σε όσους οι συνάδελφοι θα κρίνουν ότι θα πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούνται από το ΚΨΥ.

2. Οργάνωση της υποδοχής (intake) και κατανομή στις κατάλληλες κλινικές υπηρεσίες είτε του ΚΨΥ είτε των άλλων δημόσιων δομών ψυχικής υγείας του Τομέα των νέων περιστατικών που θα αναζητήσουν φροντίδα στο ΚΨΥ.

3. Εγκατάσταση στο ΚΨΥ της Μονάδας Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση. Η Μονάδα αυτή λειτουργεί στην Ψυχιατρική Κλινική από ετών, είναι η πρώτη ανάλογη Μονάδα στην Ελλάδα και η μοναδική που έχει ιδρυθεί με ΦΕΚ (3366/12-08-2020). Συνιστά μία εξωστρεφή και κοινοτικά προσανατολισμένη κλινική προσέγγιση, με βασικό σκοπό την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ψυχωτικών διαταραχών στα αρχικά τους στάδια, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι μακροχρόνιες επιπτώσεις τους και να αποτραπούν ή να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες υποτροπών, ενισχύοντας παράλληλα την επάνοδο της λειτουργικότητας των νέων ασθενών (συνήθως ηλικίες 18-28 ετών) στο εργασιακό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό περιβάλλον τους.

4. Ειδικό Ιατρείο για την Κατάθλιψη της Λοχείας (Επιλόχεια Κατάθλιψη). Πρόκειται για Ειδικό Ιατρείο που ήδη λειτουργεί στο ΠΓΝΙ (Έγκριση αρ. Πρωτ. 942/30-10-2019) και είναι μια υπηρεσία ψυχολογικής υποστήριξης και συνοδείας της μητέρας, αλλά και του ζεύγους όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, στην ανάληψη του γονικού ρόλου. Στόχος του Ειδικού Ιατρείου είναι να παρέχει ολοκληρωμένη φροντίδα στις λεχωίδες που πάσχουν από κατάθλιψη, στο βρέφος και στην οικογένεια, με βάση μια ολιστική βιο-ψυχο-κοινωνική προσέγγιση.

5. Ειδικό Ιατρείο Ψυχο-Ογκολογίας. Πρόκειται επίσης για Ειδικό Ιατρείο που ήδη λειτουργεί στο ΠΓΝΙ (Έγκριση αρ. Πρωτ. 942/30-10-2019) και είναι μια υπηρεσία ψυχολογικής στήριξης των ασθενών που πάσχουν από καρκίνο σε όλα τα στάδια της νόσου, εστιάζοντας στην εξωνοσοκομειακή παρακολούθηση αλλά και την παρηγορητική φροντίδα, όπου χρειαστεί. Σκοπός επίσης του Ειδικού Ιατρείου Ψυχο-ογκολογίας είναι η ψυχολογική υποστήριξη των φροντιστών και του ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος του ασθενούς.

6. Ειδικό Ψυχογηριατρικό Ιατρείο με έμφαση στις Νευροψυχιατρικές εκδηλώσεις της άνοιας. Πρόκειται για Ειδικό Ιατρείο που ήδη λειτουργεί και σκοπός του είναι η θεραπευτική προσέγγιση των Νευροψυχιατρικών εκδηλώσεων της άνοιας και η στήριξη των φροντιστών των ασθενών. Εντάσσεται σε ένα γενικότερο πρόγραμμα που είναι υπό ανάπτυξη, το «MIND AT HOME», σε συνεργασία με το Johns Hopkins University Hospital των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό την εποπτεία του πρωτοπόρου στην έρευνα για την άνοια Καθηγητή του Johns Hopkins κ. Κωνσταντίνου Λυκέτσου, στον οποίο πρόσφατα το Πανεπιστήμιό μας απένειμε τον τίτλο του Επίτιμου Καθηγητή, μετά από εισήγηση της Ψυχιατρικής και της Νευρολογικής Κλινικής του ΠΓΝΙ.

7. Ειδικό Ιατρείο για τα ενήλικα άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Πρόκειται για Ιατρείο που επιχειρεί να καλύψει ένα κενό στο θέμα των ενηλίκων ατόμων που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Αυτό γιατί μόλις ενηλικιωθούν οι άνθρωποι αυτοί, δεν έχουν υποστήριξη από ειδικευμένο προσωπικό, καθώς δεν εντάσσονται πιά στις Παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες και δεν υπάρχουν αντίστοιχες υπηρεσίες για τους ενηλίκους. Σκοπός του Ειδικού αυτού Ιατρείου είναι ο συντονισμός της υποστήριξης των ατόμων αυτών και των φροντιστών τους μέσω μιας πολυκλαδικής ομάδας διαφόρων ειδικοτήτων και μέσω της συνεργασίας με όσες κοινοτικές δομές είναι διαθέσιμες.

8. Ειδικό Ιατρείο για νέους ενήλικες (18-24 ετών).

 Και αυτό το Ιατρείο είναι στα τελευταία στάδια συγκρότησής του. Πρόκειται για Ειδικό Ιατρείο που απευθύνεται σε άτομα 18-24 ετών, δηλαδή σε νέους ενήλικες που αντιμετωπίζουν ψυχολογικές δυσκολίες στη μετάβασή τους από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή. Το Ιατρείο θα λειτουργήσει σε συνεργασία με τον Συμβουλευτικό Σταθμό του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (ΣΚΕΠΙ) που εκτιμάται ότι θα είναι και η βασική πηγή παραπομπών. Βασική δράση του ΚΨΥ σχεδιάζεται να είναι η Αγωγή Ψυχικής Υγείας στην κοινότητα, με διοργάνωση μηνιαίων διαλέξεων προς την κοινότητα για θέματα ψυχικής υγείας, διοργάνωση ημερίδων και γενικά ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για θέματα ψυχικής υγείας.

Στον τομέα της πρόνοιας, σχεδιάζεται η δημιουργία Κοινωνικού Καφενείου για άτομα με ψυχολογικά προβλήματα, δράση που έχει ήδη δοκιμαστεί σε άλλα ΚΨΥ με εξαιρετικά αποτελέσματα στον τομέα της κοινωνικοποίησης αλλά και της πρόληψης των υποτροπών. Αυτονόητο είναι το άνοιγμα της δυνατότητας εκπαίδευσης των φοιτητών της Ιατρικής και των ειδικευομένων ιατρών σε θέματα Κοινοτικής Ψυχιατρικής. Επίσης αυτονόητες είναι οι δυνατότητες για έρευνα που διανοίγονται, καθώς το ΚΨΥ θα μπορεί να εμπλουτιστεί με μεταπτυχιακούς φοιτητές, υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδακτορικούς φοιτητές, οι οποίοι θα παρέχουν ταυτόχρονα με το ερευνητικό τους έργο και υψηλής ποιότητας κλινικό έργο. Είναι φανερό ότι η Ψυχιατρική Κλινική έχει την δυνατότητα να λειτουργήσει άμεσα ένα σύγχρονο Κέντρο Ψυχικής Υγείας στην πόλη μας, πιστό τόσο στις επιστημονικές προδιαγραφές όσο και στις επιταγές της νομοθεσίας, αφού η πλειονότητα των δομών που μόλις περιεγράφηκαν λειτουργούν ήδη στο ΠΓΝΙ.

Όμως, πέρα από ζητήματα χώρων, η θέση των υπηρεσιών αυτών δεν είναι μέσα στο Νοσοκομείο. Για ποιο λόγο, παραδείγματος χάριν, η λεχωίδα με το βρέφος της θα πρέπει να εκτεθούν στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις (ή και στον covid, τώρα που το ΠΓΝΙ είναι Νοσοκομείο αναφοράς για την πανδημία) για να πάρει μια συμβουλή για τις δυσκολίες της; Γιατί ανάλογα να εκτεθεί ο ανοσοκατασταλμένος ογκολογικός ασθενής; Και γιατί να ψυχιατρικοποιηθεί ο πρωτοετής φοιτητής που παρουσιάζει δυσκολίες προσαρμογής, επισκεπτόμενος τα εξωτερικά ιατρεία της Ψυχιατρικής Κλινικής ενός μεγάλου Γενικού Νοσοκομείου; Ή ο γονιός ενός ατόμου στο φάσμα του αυτισμού που αναζητά καθοδήγηση για τη φροντίδα του παιδιού του; Είναι, τέλος, αυτονόητο ότι το ΚΨΥ ανήκει στον δημόσιο τομέα και παρέχει τις υπηρεσίες του δωρεάν. Όλη μας η πορεία δείχνει την σταθερή προσήλωσή μας στις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής όπως εφαρμόζονται στον δημόσιο τομέα. Τέλος, θα πρέπει επίσης να γίνει σαφές ότι το Πανεπιστήμιο και η Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική ενδιαφέρονται για την καλύτερη παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα και αυτός και μόνον είναι ο λόγος της εισήγησής μας να ενταχθεί το ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ. Κάθε προσπάθεια σύνδεσης του θέματος με γενικότερα θέματα των δύο νοσοκομείων, είναι φανταστική και εκτός τόπου και χρόνου. Οδηγός μας είναι το όφελος της κοινότητας μέσω της προσφοράς σε αυτήν ποιοτικών ψυχιατρικών υπηρεσιών ανεξάρτητα από το Νοσοκομείο που θα τις παρέχει. Δεν θεωρούμε κάποιο Νοσοκομείο «καλό» και κάποιο «κακό», ούτε κάποιο «διεφθαρμένο» και κάποιο «καθαρό».

Και τα δυο Νοσοκομεία της πόλης μας, υποστελεχωμένα και πληγέντα και από την οικονομική κρίση και από την κρίση του covid-19, καταβάλλουν υπεράνθρωπες πολλές φορές προσπάθειες να ανταποκριθούν στις υγειονομικές ανάγκες του τόπου. Εμφατικά επίσης δηλώνουμε ότι καμία αντιπαλότητα με τους συναδέλφους του ΓΝΙ Χατζηκώστα και κανένα άλλο κίνητρο ή συμφέρον πέρα από το συμφέρον της κοινότητας δεν μας οδήγησε να ξανα-εισηγηθούμε την εγκατάσταση του ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ. Είμαστε, τέλος, όπως πάντα, στη διάθεση των συναδέλφων του Ψυχιατρικού Τομέα του ΓΝΙ Χατζηκώστα, οι οποίοι θα μας βρούν αρωγούς σε όποια τους προσπάθεια να αναταχθεί, να στελεχωθεί επαρκώς και να αναπτυχθεί ο Ψυχιατρικός Τομέας του ΓΝΙ Γ. Χατζηκώστα.

Εκτιμούμε πως η εγκατάσταση του ΚΨΥ στο ΠΓΝΙ ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο με οραματικές προοπτικές για την εγκαθίδρυση ενός πρότυπου δικτύου παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών στον Τομέα μας και ευελπιστούμε ότι η προσπάθειά μας αυτή θα βρεί ανταπόκριση από την κοινότητα στην οποία απευθυνόμαστε. Ευχαριστώ για την προσοχή σας,

Με τιμή

Θωμάς Υφαντής

Καθηγητής Ψυχιατρικής Διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής και του Ψυχιατρικού Τομέα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων

Δείτε Επίσης

Πέτρος Μπελέρης στο Δ/Ρ : «Η δίκη και η απόφαση είναι «μία τιμωρία της ελεύθερης ψήφου. Μία τιμωρία της δημοκρατίας….»

Λίγες ώρες μετά την ολοκλήρωση της πρώτης πράξης της δίκης ΠΑΡΩΔΙΑ  και την καταδικαστική απόφαση ...