Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων Ο ήχος της πόλης από το 1989 
Από:Γιώργος Γκόντζος([email protected])— Αποκλειστικές πτυχές της αδημοσίευτης έρευνάς του,για τις συλλήψεις Εβραϊκών κοινοτήτων στην Ελλάδα, με αφορμή την επέτειο της σύλληψης στις 25 Μαρτίου 1944 των μελών της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων, έδωσε ο Αθανάσιος Γκότοβος καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων , μιλώντας στην εκπομπή «ό,τι πεις εσύ» (Γιώργος Γκόντζος) , στο δημοτικό ραδιόφωνο Ιωαννίνων.Τόνισε μετά την επισήμανση πως «αυτή η αναφορά είναι και ένας φόρος τιμής για όσα υπέστησαν οι συμπολίτες μας Εβραίοι κάτοικοι των Ιωαννίνων», ότι «αυτά τα γεγονότα δεν πρέπει να τα ξεχνάμε».
Αρχικά σημείωσε: «Η σύλληψη , ο εκτοπισμός και μετά η εξόντωση της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων,είναι ένα από τα πολλά επεισόδια που συνέβησαν την ίδια περίοδο ,εννοώ μετά το 1939, από το 1938 έχουμε ουσιαστικά τις πρώτες συλλήψεις και εκτοπίσεις Εβραίων από περιοχές του Γ’ Ράιχ, προς την Πολωνία πριν από το πογκρόμ της 9ης Νοεμβρίου και μέχρι το 1945 έχουμε ακριβώς την ίδια τακτική.Στην Ελλάδα έχουμε τις περιπτώσεις στην Θράκη στην αρχή, Μάρτιος του 1943, ακολουθεί η μεγάλη κοινότητα της Θεσσαλονίκης από τον Μάρτιο του 1943 μέχρι το καλοκαίρι του 1943, από τον Μάρτιο του 1944 έχουμε συλλήψεις την ίδια μέρα 24 προς 25 Μαρτίου στην Αθήνα, λίγες ώρες πριν στα Γιάννινα, στην Άρτα, στην Πρέβεζα…Την ίδια μέρα και στην Καστοριά , λίγο αργότερα στον Βόλο , και στην Λάρισα , το καλοκαίρι στην Κέρκυρα τον Ιούνιο, στην Ρόδο τον Ιούλιο και λίγο πριν στα Χανιά. Η περίπτωση των Ιωαννίνων λοιπόν ήταν ένα από τα αναρίθμητα επεισόδια προετοιμασίας εξόντωσης των Εβραϊκών κοινοτήτων»
Ακολούθως ο Α.Γκότοβος έθεσε μια σειρά άλλες παραμέτρους αυτής της τακτικής τονίζοντας: «Το σχέδιο της γενοκτονίας των Εβραίων ήταν γνωστό από την αρχή της κατάληψης της εξουσίας από το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα , όμως θα πρέπει να το δούμε στα πλαίσια του οράματος που είχε το κόμμα αυτό και το καθεστώς αυτό για την Ευρώπη.Μην ξεχνάμε ότι ο βασικός προπαγανδιστικός μηχανισμός του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος ήταν η «Νέα Ευρώπη», αυτό ήταν το σύνθημα.«Νέα Ευρώπη» ,έλεγαν και πιστεύω ότι πρέπει να το εντάξουμε στα πλαίσια του Γερμανικού μεγαλοϊδεατισμού .Επομένως ήθελε μια νέα δημογραφία στην Ευρώπη αυτός ο μεγαλοϊδεατισμός και προς την Ανατολή και προς την Δύση.Το δεύτερο σημείο τώρα αφορά τι διαδίδεται για την σύλληψη των Εβραίων των Ιωαννίνων ,ποιοι είναι υπεύθυνοι κ.λ.π. Έχω μελετήσει το θέμα από πλευράς αρχειακού υλικού ,έχω πάει αρκετές φορές στα Γερμανικά Ομοσπονδιακά αρχεία ,και τα δικαστικά ,στις πόλεις Κόμπλεντς, Φράιμπουργκ,και Λούντβιγκσμπουργκ και έχω στην διάθεσή μου στοιχεία τα οποία δεν έχω δημοσιεύσει ακόμα από τα οποία προκύπτουν με συγκεκριμένο τρόπο ποια πρόσωπα ήταν υπεύθυνα και ποιες υπηρεσίες ήταν υπεύθυνες για την σύλληψη των Εβραίων των Ιωαννίνων»
Ειδικότερα ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ανέφερε: «Οι συλλήψεις όλων των Εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας δεν ήταν υπόθεση πρωτοβουλίας των Γερμανικών δυνάμεων που ήταν σε κάθε περιοχή.Στα Γιάννινα είχαμε το 22ο Ορεινό Σώμα Στρατού.Δεν ήταν υπόθεση αυτού του Ορεινού Σώματος Στρατού η σύλληψη των Εβραίων των Ιωαννίνων ,γι΄αυτό χρειάζεται προσοχή κάθε φορά που λέμε «οι Γερμανοί έπιασαν τους Εβραίους». Γιατί η λέξη «Γερμανοί», κρύβει πολλούς τόμους πίσω της.Ποιοί ήταν ακριβώς ,ποιες υπηρεσίες ήταν..Ήταν η υπηρεσία του Υπουργείου Ασφαλείας ,δηλαδή του Χίμλερ, ο οποίος είχε καθιερώσει μια αλυσίδα εντολών έξω από την Βέρμαχτ ,έξω από τις στρατιωτικές δυνάμεις και έξω ουσιαστικά από το Υπουργείο Εξωτερικών.Επομένως η εντολή ήταν από το Βερολίνο, Χίμλερ- Άιχμαν , προς την αντίστοιχη-ομόλογη υπηρεσία στην Αθήνα ,Σιμάνα ,Μπλούμε, οι οποίοι είχαν εξωτερικές μονάδες στις πόλεις που έδρευαν οι Εβραίοι , στα Γιάννινα για παράδειγμα υπάρχει μια μονάδα ασφαλείας,με τους συνεργάτες τους.Αυτοί ήταν οι πρωταγωνιστές .Λιγότερα από δέκα άτομα είχαν την οργάνωση αυτών της επιχείρησης και την τελευταία στιγμή ειδοποιούνταν οι υπόλοιπες μονάδες να συμπράξουν , και σύμπραξη εδώ σημαίνει αποκλεισμός του χώρου για να μην διαφύγουν οι άνθρωποι.Η εντολή λοιπόν δίνονταν από το Κέντρο ,ερχόταν ξαφνικά ,δεν γνώριζε κανείς πότε θα γίνει η επιχείρηση και αυτό αφορά όλες τις περιπτώσεις.Αντίσταση από την πλευρά των ντόπιων Γερμανικών δυνάμεων έχουμε το παράδειγμα της Κέρκυρας όπου στην αρχή ο διοικητής της Κέρκυρας αντέδρασε και λέει «προτείνω να αναβληθεί επ΄ αόριστον η σύλληψη των εβραίων» ,αλλά όταν απειλήθηκε από τους ανθρώπους του Χίμλερ ,έκανε πίσω , το ίδιο και ο διοικητής της Ρόδου.Δεν υπήρχε περίπτωση αντίστασης,περιθώριο αντίστασης εκ μέρους τοπικών στρατιωτικών
παραγόντων Γερμανικών δυνάμεων..Μια από τις λίγες περιπτώσεις που έχουμε είναι η περίπτωση της Ζακύνθου ,όπου δεν συνελήφθησαν οι Εβραίοι ,δεν έγινε καν επιχείρηση στη Ζάκυνθο , το κλιμάκιο αυτό το απόσπασμα των υπηρεσιών ασφαλείας δεν πήγε καν στο νησί ..Έχουμε επίσης την περίπτωση του Βόλου ,όπου διασώθηκε το 80% των ανθρώπων, φυγαδεύτηκε κ.λ.π..Επομένως χρειάζεται προσοχή όταν μιλάμε για τις συλλήψεις των Εβραίων στις πόλεις αυτές,πρέπει να ξέρουμε τους συγκεκριμένους μηχανισμούς και πρέπει να ξέρουμε τι περιθώρια αντίστασης υπήρχαν και από την πλευρά των Γερμανικών δυνάμεων που δεν έβλεπαν με καλό μάτι τις συλλήψεις αυτές..Αλλά κυρίως από την πλευρά των Ελληνικών παραγόντων.Δεν ισχύει ότι λέγεται ,και μάλιστα από επώνυμους ιστορικούς Ελληνικών Πανεπιστημίων ότι «οι Εβραίοι ήταν ανεπιθύμητοι συμπατριώτες» και ότι αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο δεν έγιναν προσπάθειες αποτροπής του σχεδίου σύλληψης , και μάλιστα συνδέουν τις συλλήψεις των Εβραίων με τον «Ελληνικό αντισημιτισμό». Αυτό είναι παντελώς λανθασμένο»
Ακούστε την συνέντευξη
