Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων Ο ήχος της πόλης από το 1989 
(Προσωπικό Φωτογραφικό Αρχείο)
Από: ΕΒΙΤΑ ΘΕΟΧΑΡΗ/ EVITA THEOCHARI
Η “Μουσική Κερασιά” ταξίδεψε στον Ελαφότοπο Ζαγορίου και στο Μέτσοβο, για να συναντήσει από κοντά τους ανθρώπους, οι οποίοι δρουν τοπικά και συλλογικά πάνω σε δύο νέες και πρωτοποριακές δράσεις. Με πεδίο αναφοράς την επαναφορά της αξίας του πρόβειου μαλλιού από τοπικές και σπάνιες φυλές στην Ελλάδα και την τέχνη της υφαντικής, τα προγράμματα αυτά πραγματεύονται ουσιαστικά ζητήματα, όπως τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία του περιβάλλοντος, την καλλιέργεια κλίματος συνεργασίας τόσο τοπικά όσο και μεταξύ τοπικών και υπερ-τοπικών φορέων για τη δημιουργία περαιτέρω δράσεων μέσω του συνδυασμού των λαϊκών και σύγχρονων τεχνών και της σύγχρονης τεχνολογίας προς μία ανοικτή γνώση.
Την Κυριακή 13 Ιουνίου 2021, 13.00 – 14.00, στην εκπομπή “Μουσική Κερασιά” και στο Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων, φιλοξενούνται μέλη και συνεργάτες της ομάδας “The Pokari Project“. Η ομάδα επιδιώκει την επαναφορά της αξίας του μαλλιού από αυτόχθονες και σπάνιες πλέον φυλές προβάτων στην Ήπειρο και αλλού, συμβάλλοντας στην στήριξη του πρωτογενή τομέα, στην καλλιέργεια της οικολογικής συνείδησης και στην προστασία της βιοποικιλότητας και του πολιτισμικού ορεινού τοπίου μέσω της μετακινούμενης κτηνοτροφίας από τοπικές φυλές ζώων.
Με αφετηρία διάφορους επαγγελματικούς και επιστημονικούς χώρους η ομάδα αυτή αποτελείται από την κα. Λένα Γεροθανάση, χειροτέχνη, τον κο. Κώστα Δεμάτη, κτηνοτρόφο, τον κο. Γιάννη Δεκόλη, κτηνοτρόφο και πρόεδρο της ένωσης μετακινούμενων κτηνοτρόφων Ηπείρου, την κα. Ιωάννα Μάνδηλα, περιβαλλοντολόγο και την κα. Στέλλα Πράσινου, χειροτέχνη και διαχειρίστρια πολιτιστικής κληρονομιάς.
«Το μαλλί ενώνει ανθρώπους…»,
Λένα Γεροθανάση
Στις αρχές του Ιουνίου βρέθηκα στον Ελαφότοπο Ζαγορίου και συγκεκριμένα στον ξενώνα «Ρόκκα», όπου μαζί με την ιδιοκτήτρια Λένα Γεροθανάση, την Ιωάννα Μάνδηλα, καθώς και την κα. Marie-Thérèse Chaupin και την κα. Ισμήνη Κωνσταντινίδου, τη συντονίστρια και ένα μέλος του πανευρωπαϊκού Συλλόγου “ATELIER – Laines d’ Europe” αντίστοιχα, που μένουν μόνιμα στη Γαλλία, συνομιλήσαμε για πολλά ενδιαφέροντα ζητήματα γύρω από το πρόβειο μαλλί στην Ελλάδα και την Ευρώπη και τους στόχους της υπό ίδρυσης νέας κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης, η οποία στηρίζεται στην βραβευμένη ιδέα του “The Pokari Project” (2021). Παράλληλα, ξεναγήθηκα στο αυτοσχέδιο εργαστήρι οικιακής επεξεργασίας πρόβειων μαλλιών από ζώα στην Ήπειρο και αλλού, το οποίο είχαν στήσει επιτόπου κι εργάζονταν με μεράκι.
(Προσωπικό Φωτογραφικό Αρχείο)
Η Λένα Γεροθανάση ζει μόνιμα τις τελευταίες δύο δεκαετίες στο Ζαγόρι. Μετακόμισε στην περιοχή αυτή προκειμένου να διδαχθεί την τέχνης της υφαντικής στο πλαίσιο των σπουδών της σε τοπική Σχολή, όπως επίσης, μέσω της βιωματικής της επαφής με τις ντόπιες υφάντρες. Σήμερα, μοιράζει απλόχερα τις γνώσεις της είτε δια ζώσης, στον ξενώνα “Ρόκκα”, μέσω ξεναγήσεων ή/και σεμιναρίων υφαντικής και φελτ είτε τηλεματικά μέσω διαλέξεων.
Από το 2014 ξεκίνησε να ασχολείται επισταμένα με την αναζήτηση τρόπων επαναξιοποίησης του μαλλιού των αυτόχθονων και σπάνιων πλέον φυλών προβάτων στην Ήπειρο. Έτσι, ήρθε σε επαφή με ανθρώπους τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, οι οποίοι ασχολούνται ποικιλοτρόπως με το πρόβειο μαλλί. Το πρόγραμμα “The Pokari Project” γεννήθηκε το 2020 και αποτελεί τον πυρήνα της υπό ίδρυση Κυν.Σ.Επ..
(Προσωπικό Φωτογραφικό Αρχείο)
Ως εξωτερικός συνεργάτης της ομάδας αυτής αποτελεί ο Σύλλογος “ATELIER – Laines d’ Europe“. Ιδρύθηκε το 1989 κι έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα με στόχο την ανάδειξη του πρόβειου μαλλιού ως πρώτης ύλης, ενισχύοντας παράλληλα την τοπική ανάπτυξη κι όχι μόνο μέσα από γόνιμες συνέργειες ιδιωτών και ιδιωτικών ή/και δημόσιων φορέων για την ανταλλαγή γνώσεων και αντιμετώπιση προβλημάτων. Η Marie-Thérèse Chaupin και η Ισμήνη Κωνσταντινίδου έχουν επισκεφτεί ξανά την Ήπειρο, αποκτώντας στενούς δεσμούς συνεργασίας με την Ήπειρο και ιδιαίτερα με την ένωση μετακινούμενων κτηνοτρόφων Ηπείρου.
(Προσωπικό Φωτογραφικό Αρχείο)
(Προσωπικό Φωτογραφικό Αρχείο)
Στο αυριανό ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ θα έχουμε επίσης, την τιμή και τη χαρά να ακούσουμε την οικογένεια Δεκόλη, τρεις γενιές κτηνοτρόφων, από την περιοχή της Γότιστας στον Δήμο Μετσόβου. Ο κύριος Γιάννης Δεκόλης μαζί με τον γιο του, Νίκο Δεκόλη λειτουργούν μία σύγχρονη κτηνοτροφική μονάδα από ντόπια και σπάνια φυλή προβάτων, τη φυλή Κατσικάς (καραμάνικα). Μαζί με τον πατέρα του, κύριο Παύλο Δεκόλη, την παλιά γενιά κτηνοτρόφων, συζητήσαμε, μεταξύ άλλων, για την πορεία της αξίας του πρόβειου μαλλιού μετά τα μέσα του 20ού αιώνα ως σήμερα, τα παράγωγα του μαλλιού και την “τέχνη” του τσομπάνη μέσα από τα μάτια της παλιάς, αλλά και της νέας γενιάς. Η σταθερής και δυναμική παρουσία της οικογένειας Δεκόλη τόσο στον χώρο αυτό όσο και στην προβολή της κτηνοτροφίας και των προϊόντων της εντός και εκτός Ελλάδας αποτελεί ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα και τη διατήρηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Συμπερασματικά, κατά τα λεγόμενα των συνομιλητών μου στην αυριανή εκπομπή, εδώ και περίπου 15 χρόνια παρατηρείται αύξηση στη ζήτηση του πρόβειου μαλλιού λόγω της ενασχόλησης νέων ανθρώπων με την επεξεργασία του μαλλιού μέσω της υφαντικής ή άλλων τεχνών. Ακόμη, η κρατική διευκόλυνση για την ίδρυση μικρών τοπικών επιχειρήσεων έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη της χειροτεχνίας σε συνδυασμό με την οικολογία. Το ευτύχημα τονίζουν είναι ότι υπάρχουν ακόμη πλυντήρια μαλλιού και λίγες μεταποιητικές μονάδες για το πρόβειο μαλλί στην Ελλάδα.
Συντονιστείτε…
στη “Μουσική Κερασιά, με την Εβίτα Θεοχάρη”
Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων 98, 7
- Ακολουθήστε:
- “Μουσική Κερασιά, με την Εβίτα Θεοχάρη”
- Facebook: Evita Theochari
- Instagram: evita_theochari
- Mixcloud: εδώ
- Youtube: εδώ
