Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος -Του Σταύρου Ελ. Καλογιάννη

Από:Γιώργος Γκόντζος–Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος –Του Σταύρου Ελ. Καλογιάννη[1]

Τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα του τόπου και οι κοινωνικές τους επιπτώσεις έχουν φέρει τα τελευταία χρόνια τα περιβαλλοντικά ζητήματα σε δεύτερη μοίρα.

Όμως, από μία Κυβέρνηση η οποία αρέσκεται να λέγεται προοδευτική και η οποία στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος έχει ορίσει και στελέχη από το χώρο των Οικολόγων, θα περίμενε κάθε πολίτης, στα σχετικά ζητήματα, να γίνονται ουσιαστικά βήματα μπροστά, τα οποία θα διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος. Ας δούμε όμως, πολύ ενδεικτικά, τι έγινε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο:

• Οι προστατευόμενες περιοχές της χώρας βρίσκονται σε πλήρη εγκατάλειψη. Όχι μόνο δεν λαμβάνονται μέτρα θεσμοθέτησης και ανάδειξής τους (χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η εγκατάλειψη της θεσμοθέτησης της λίμνης Παμβώτιδας ως Περιφερειακό Πάρκο και του Γράμμου, ως Εθνικό Πάρκο), αλλά, αντίθετα, έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους. Το μέλλον των Φορέων Διαχείρισής τους είναι εξαιρετικά αβέβαιο (τον περασμένο Δεκέμβριο τους δόθηκε από την Κυβέρνηση παράταση ζωής μόλις ενός έτους!), το προσωπικό τους παρέμεινε απλήρωτο επί πέντε μήνες, ενώ το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν τους διαθέτει ούτε ένα ευρώ για έργα και δράσεις!
• Τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του σχεδιασμού των Περιφερειών της χώρας και είναι ευθέως συνδεδεμένα με την προστασία του περιβάλλοντος, δεν έχουν ακόμα θεσμοθετηθεί! Ενώ όλες οι Περιφέρειες έχουν γνωμοδοτήσει επ’ αυτών από την περασμένη χρονιά, κανένα αναθεωρημένο Περιφερειακό Χωροταξικό δεν έχει θεσμοθετηθεί από το Υπ. Περιβάλλοντος! Αυτονόητες είναι οι «τούμπες» στη χωροθέτηση μεγάλων και μικρών επενδύσεων, από τα μεταλλεία στις Σκουριές (που θα τα έκλεινε πέρυσι ο «αριστερός» Υπουργός Περιβάλλοντος γιατί παρουσίαζαν –όπως ισχυριζόταν– σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά φέτος ο ίδιος Υπουργός τους δίνει την άδεια να συνεχίσουν τη λειτουργία!), μέχρι τη μονάδα βιομάζας στα Μάρμαρα Ιωαννίνων (που αρχικά αδειοδοτήθηκε αλλά στη συνέχεια ανακλήθηκε η άδειά της).
• Ο Νόμος 4269/2014 περί «χωροταξικής και πολεοδομικής μεταρρύθμισης» παραμένει ουσιαστικά ανενεργός, δύο ολόκληρα χρόνια μετά την ψήφισή του! Η συγκυβέρνηση Σύριζα – ΑΝΕΛ είχε εξαγγείλει πομπωδώς ότι θα τον αλλάξει, διότι δεν πίστευε στις ρυθμίσεις του. Δεν έχει πράξει το παραμικρό μέχρι σήμερα προς αυτή της κατεύθυνση, δεν έχουν εκδοθεί από το Υπ. Περιβάλλοντος ούτε οι προδιαγραφές των μελετών για τα Τοπικά Χωροταξικά Σχέδια (ΤΧΣ, που προβλέπονται στο Ν. 4269/2014 σε αντικατάσταση των Ρυθμιστικών και των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων)! Έτσι, αφενός τα Ρυθμιστικά Σχέδια των Ιωαννίνων, της Πάτρας, της Λάρισας, του Βόλου, του Ηρακλείου (που προβλέπεται να ολοκληρωθούν ως ΤΧΣ μετά την έγκριση των Περιφερειακών Χωροταξικών), έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες, ενώ παράλληλα δεν υπάρχει Δήμος στη χώρα που να μπορεί να κινήσει διαδικασία αναθεώρησης ή τροποποίησης υφιστάμενου ΓΠΣ, ή εκπόνησης νέου ΤΧΣ, καθώς δεν υπάρχουν προδιαγραφές! Και δεν διαμαρτύρεται καμία Δημοτική Αρχή. Επισημαίνω για πολλοστή φορά, ότι η θεσμοθέτηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων, των Ρυθμιστικών Σχεδίων, των υπό εκκρεμότητα δεκάδων ΓΠΣ ανά τη χώρα, δεν κοστίζει ούτε ένα ευρώ, ενώ θα έδινε πολύ μεγάλη ώθηση στον τομέα της οικοδομής που πλήττεται ανηλεώς τα τελευταία χρόνια.

Αντίθετα, το Υπ. Περιβάλλοντος με τροπολογία του (και μάλιστα εκπρόθεσμη, δείγμα προχειρότητας) στο σχέδιο νόμου του Υπ. Οικονομικών για τα προαπαιτούμενα, που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή με επείγουσες διαδικασίες (και ουδείς αντιλήφθηκε τα περί offshore εταιρειών των Βουλευτών και Υπουργών…), κατήργησε αναιτιολόγητα ολόκληρο το Β’ Κεφάλαιο του Ν. 4269/2014, το οποίο αναθεωρούσε τα σχετικά με τις χρήσεις γης, που ήταν παρωχημένες, και επανέφερε σχετικές διατάξεις του 1987!

Δηλαδή η ηγεσία του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που αδυνατεί – επί ενάμιση χρόνο – να κάνει στα περιβαλλοντικά θέματα έστω και μισό βήμα μπροστά, επιλέγει να κάνει ένα άλμα τριάντα ετών στο παρελθόν!

Οι κυβερνώντες αδυνατούν να προωθήσουν, έστω στοιχειωδώς, περιβαλλοντική πολιτική. Επιλέγουν απλώς να καταργούν ό,τι θετικό έγινε τα προηγούμενα χρόνια.

[1] Ο Σταύρος Καλογιάννης είναι Πολιτικός Μηχανικός με μεταπτυχιακές σπουδές στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο της Λωζάννης (EPFL) και στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβαίν (UCL). Έχει διατελέσει Υφυπουργός Περιβάλλοντος και αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Υποδομών.