Πού βρισκόμαστε;
Η Ελληνική κρίση πέρασε στην επόμενη φάση μετά την απόφαση της ΕΚΤ να μην αποδέχεται τα Ελληνικά ομόλογα ή τις εγγυήσεις του Ελληνικού κράτους ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες, των οποίων πλέον η μόνη πηγή χρηματοδότησης είναι ο ELA.
Η Ελληνική κυβέρνηση διαπίστωσε ότι η εύρεση συμμάχων εντός της ΕΕ είναι σύνθετη υπόθεση, ειδικά όταν οι χώρες με τις οποίες συζητάς σε έχουν δανείσει κεφάλαια που δεν τους περισσεύουν.
Ο Ελληνας ΥΠΟΙΚ διαπίστωσε ότι άλλο πράγμα η συγγραφή βιβλίων για την θεωρία παιγνίων και άλλο η πρακτική της εφαρμογή.
Οι εταίροι μας στην Ευρώπη διαπίστωσαν ότι η Ελληνική κυβέρνηση στην πρώτη επαφή μαζί τους δεν είχε ούτε Plan A, ούτε Plan B, πέραν μίας μάλλον ανεφάρμοστης πρότασης για τη διευθέτηση του χρέους, γενικόλογων, προεκλογικού τύπου διακηρύξεων περί καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς (με τις γνωστές πλέον αναφορές στους περίφημους ολιγάρχες), συναισθηματικών αναφορών στην ανθρωπιστική κρίση και επικλήσεων στη βούληση του Ελληνικού λαού.
Η εκτίμησή μας είναι ότι οι προγραμματικές δηλώσεις θα προσπαθήσουν να καλλιεργήσουν την εικόνα α) της μεταρρυθμιστικής κυβέρνησης και β) της συνετούς διαχείρισης δίνοντας έμφαση στους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, στον περιορισμό της σπατάλης, στα ισοδύναμα μέτρα και στη σύλληψη της φοροδιαφυγής.
Δεν θα απαντούν όμως στο άμεσο πρόβλημα που είναι η εξασφάλιση χρηματοδότησης για τους επόμενους 3 μήνες και η υπογραφή μίας νέας συμφωνίας με τους εταίρους, ώστε η χώρα να έχει πρόσβαση σε εξωτερικά κεφάλαια μετά το τέλος της περιόδου των 3 μηνών.
Η κυβέρνηση, μέχρι να ετοιμάσει το πρόγραμμά της, ζητάει ενδιάμεση χρηματοδότηση μέσω της έκδοσης εντόκων έως 10 δισ (τα 10 δισ θα χρηματοδοτηθούν από τις τράπεζες μέσω του ELA), χωρίς ταυτόχρονα να επιθυμεί να αναλάβει κάποιες δεσμεύσεις. Αν το καταφέρει, θα είναι μία μεγάλη επιτυχία. Με τα σημερινά δεδομένα, όμως, φαίνεται περισσότερο πιθανό το ενδεχόμενο η άδεια για την έκδοση εντόκων να δοθεί μόνο μετά από γραπτή δέσμευση υλοποίησης ενός μίνιμουμ μεταρρυθμίσεων που θα περιλαμβάνονται στο νέο πρόγραμμα.
Ουσιαστικά, δηλαδή, το Eurogroup θα προτείνει στην Ελλάδα, ένα τρίτο μνημόνιο, ένα τρίτο δάνειο και ενδιάμεση χρηματοδότηση μέσω του υφιστάμενου προγράμματος το οποίο θα μπορούσε να παραταθεί για μερικούς μήνες:
- Αν η κυβέρνηση αποδεχθεί την πρόταση ως αρχή διαπραγμάτευσης, έχει καλώς. Θα μπορέσει να διαπραγματευθεί με ηρεμία, έχοντας εξασφαλίσει χρηματοδότηση για το μεσοδιάστημα. Πολιτικά, πάντως, είναι δύσκολο να προχωρήσει αυτή η επιλογή.
- Αν αρνηθεί την πρόταση και επιμείνει στην υποβολή του δικού της προγράμματος, έχει 2 ή 3 μήνες προκειμένου να βρεθεί συμβιβαστική λύση. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα βρισκόμαστε υπό τη συνεχή απειλή μείωσης του ορίου ή της διακοπής του ELA, ενώ είναι απίθανο να εγκριθεί η έκδοση νέων εντόκων. Αρα, η μόνη διαθέσιμη πηγή χρηματοδότησης θα είναι ο εσωτερικός δανεισμός με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
- Αν η πρόταση περιέχει τελεσίγραφο του τύπου “αποφασίστε εντός 48 ωρών αλλιώς κόβουμε τον ELA”, τότε οι εξελίξεις θα είναι απρόβλεπτες.
Θα επιθυμούσαμε την επιλογή (1). Πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση θα επιλέξει την (2). Φοβόμαστε την (3). Η επόμενη εβδομάδα θα είναι η πιο κρίσιμη της νεαρής κυβέρνησης Τσίπρα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΚΑΠΙΝΑΚΗΣ, Οικονομικός Αναλυτής