Ενάντια στο νέο νομοσχέδιο για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση η ΕΛΜΕ Ιωαννίνων

Ανακοίνωση για το «νομοσχέδιο – ταφόπλακα της Τ.Ε.Ε», όπως το χαρακτηρίζει, εξέδωσε η ΕΛΜΕ Ιωαννίνων, όπου αναφέρονται τα εξής:

«Συναδέλφισσες, συνάδελφοι το Υπουργείο Παιδείας για άλλη μια φορά μας τοποθετεί απέναντί του με το νέο νομοσχέδιο για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση.

Αυτό λοιπόν το νομοσχέδιο, διακρίνεται από την ενότητα και τη συνέχεια με τους προηγούμενους νόμους για την εκπαίδευση που έχουν ψηφιστεί: Νόμος “Κεραμέως” για το Νέο Λύκειο, που ανάμεσα σε όλα μετατρέπει το Λύκειο σε ένα ατέλειωτο εξεταστικό κέντρο, ανταγωνιστικό, πειθαρχημένο, με τράπεζα θεμάτων, με ένταση των ταξικών φραγμών, με κατάργηση μαθημάτων ανθρωπιστικών σπουδών. Στην περίπτωση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, την μετατρέπει σε ένα εργοτάξιο παραγωγής φθηνών εργατικών χεριών, με 14χρονους και 15χρονους μαθητές/τριες που θα ενταχθούν στην αγορά εργασίας.

Οι μαθητές των Ε.Σ.Κ., θα είναι αυτοί που έχουν χαμηλές κοινωνικές αποσκευές και οι οποίοι θα αδυνατούν να αντεπεξέλθουν για κοινωνικοοικονομικούς λόγους στον εξεταστικό μαραθώνιο των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ με την τράπεζα θεμάτων.

Το ερώτημα που τίθεται αμέσως είναι ένα:

“Θέλουμε επαγγελματική εκπαίδευση για εργαζόμενους με απαιτήσεις και για μαθητές – αυριανούς επαγγελματίες – με μορφωτικά εφόδια ή κατάρτιση για μελλοντικούς εργαζόμενους με χαμηλό κόστος και ευάλωτους σε κάθε αλλαγή της αγοράς εργασίας;”

Τι κρύβεται πίσω από αυτό το “πισωγύρισμα;”

Το θέμα είναι πως εδώ και ένα χρόνο έχει ξεκινήσει μια προκλητικά αντι-εκπαιδευτική και αντιεπιστημονική ρύθμιση περί ισοδυναμίας των διπλωμάτων των κολεγίων με πτυχία των πανεπιστημίων μας.

Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Παιδείας πρωτοστατεί στην ανάδειξη της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης και των συμφερόντων της.

Μελετώντας κανείς το νομοσχέδιο για την «Κατάρτιση» και όχι για την Επαγγελματική Εκπαίδευση καταλαβαίνει αμέσως ότι επιχειρείτε η ενίσχυση της μετα-γυμνασιακής κατάρτισης, και κατά συνέπεια η αποψίλωση των ΕΠΑ.Λ., αφού έτσι θα δίνονται πιο εύκολες λύσεις στην αγορά εργασίας.

Σύμφωνα με τα κείμενα του ΥΠΑΙΘ και τις απαιτήσεις του ΣΕΒ, οι ΕΣΚ θα δίνουν πιστοποιήσεις χαμηλών προσόντων που χρειάζεται η αγορά. Δηλαδή θα βγάζουν «μάστορες» που θα χαρακτηρίζονται από έντονη και γρήγορη προσαρμοστικότητα στην αγορά (αιτιολογική έκθεση για άρθρα 9, 10, 12). Η μοίρα αυτών των μαθητών είναι να αποτελέσουν, απ’ την πρώιμη ηλικία των 15 χρόνων, το μαζικό, φτηνό, καταρτισμένο και ανακυκλούμενο εργατικό δυναμικό, βορά στις ορέξεις των εργοδοτών στο όνομα της εκπαίδευσης.

Συναδέλφισσες – συνάδελφοι, η ανεργία είναι γενικό φαινόμενο και γνωρίζουμε καλά πως οι νέοι, που έχουν πολλά μορφωτικά εφόδια, έχουν πολύ καλύτερη δυνατότητα να ανασυσταίνουν τις όποιες επαγγελματικές δεξιότητές τους, να αναπροσαρμόζονται και να σταθμίζουν καλύτερα τις αποφάσεις και τις επιλογές της ζωής τους, ενώ η πρόωρη εξειδίκευση εύκολα μπορεί να αχρηστευτεί. 

Η επιλογή μιας “γενικευμένης κατάρτισης” μετά το γυμνάσιο θα δώσει χαμηλότερο εργασιακό κόστος στην οικονομία μας – σε βάρος φυσικά των νέων – και ας ισχυρίζεται η Υπουργός Παιδείας ό,τι δεν είναι μια τέτοια εξέλιξη η επιλογή της κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση επιχειρεί την προώθηση της πρόωρης διακοπής της εκπαίδευσης των νέων και τη στροφή τους προς την κατάρτιση, και αυτό φαίνεται από τα παρακάτω στοιχεία του νομοσχεδίου:

1. Στα δύο χρόνια φοίτησης των σχολών αυτών απουσιάζουν παντελώς τα μαθήματα γενικής παιδείας.
2. Περιλαμβάνει για κάθε ειδικότητα «Πρόγραμμα μάθησης στην εκπαιδευτική δομή» και «Πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο», δηλαδή μαθητεία στους ανήλικους μαθητές /τριες χωρίς προβλεπόμενη αμοιβή και ασφαλιστικά δικαιώματα.
3. Λόγο στο περιεχόμενο των σπουδών και τις ειδικότητες θα έχουν οι «κοινωνικοί εταίροι» δηλαδή οι επιχειρήσεις, οι Δήμοι, οι Περιφέρειες, οι εκπρόσωποι του ΣΕΒ και άλλων επιμελητηρίων, η ΓΣΕΕ.
4. Οι ΕΣΚ μπορεί να ιδρυθούν απ’ το Υπουργείο Παιδείας, αλλά και από άλλα Υπουργεία που θα έχουν την διοικητική τους ευθύνη, από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και φυσικά απ’ τους Ιδιώτες.

Μελετώντας το νομοσχέδιο και ιδιαίτερα το άρθρο 13.1.β) βλέπουμε πως ως διευθυντής της Ε.Σ.Κ., μπορεί να υπηρετήσει ο οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος ή και εκπαιδευτικός που θα επιλεγεί από τριμελή επιτροπή μετά από προκήρυξη της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Έχουμε δηλαδή για πρώτη φορά την εμφάνιση των μάνατζερ.

Και δεν είναι τα μόνα στοιχεία που όχι μόνο μας προβληματίζουν αλλά και τα παρακάτω:

Η εξ αποστάσεως… εκπαίδευση θα παίξει κύριο ρόλο στις ΕΣΚ στις ΕΠΑΣ όπως και στα ΙΕΚ. Δίνεται πλέον η δυνατότητα να πραγματοποιούνται με τη μέθοδο αυτή μαθήματα ειδικότητας ακόμη και εργαστηριακά, όταν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες εργαστηριακές δομές. Η διάταξη αυτή είναι η πιο μεγάλη απόδειξη ότι ο διακαής πόθος του ΥΠΑΙΘ να περάσει με το στανιό την “εξ αποστάσεως εκπαίδευση” δεν είναι τυχαίος.

Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, εκτός από τη μείωση του κόστους για εργαστήρια και εκπαιδευτικούς, αποτελεί ακόμη μία παροχή στους σχολάρχες των ιδιωτικών ΙΕΚ που χρησιμοποιούσαν αυτή τη μέθοδο παρατύπως όλο το προηγούμενο διάστημα.

Η ανακοίνωση των ειδικοτήτων των ΕΣΚ πιθανόν να οδηγήσει σε συγχώνευση ειδικοτήτων των ΕΠΑ.Λ., για να μην υπάρχουν επικαλύψεις. Ειδικά τα ΕΠΑ.Λ και τα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. και με δεδομένο τις εξετάσεις με την τράπεζα θεμάτων θα χάσουν, την πλειοψηφία των μαθητών τους με απώτερο στόχο την … «αναβάθμισή» τους.

Η συρρίκνωση της Λυκειακής βαθμίδας θα επιφέρει καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολικών μονάδωνκαι απόλυτη μείωση των αναγκών σε μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό, που αποτελεί άλλωστε και έναν διαχρονικό στόχο του Υπουργείου Παιδείας.

Συναδέλφισσες – συνάδελφοι, νομοθετεί η ηγεσία του ΥΠΑΙΘ το όλο πλαίσιο της κατάρτισης, αλλά από πουθενά δεν προκύπτει ότι θα στηρίξει τα δημόσια ΙΕΚ τις δημόσιες ΕΠΑ.Σ. και ΕΠΑ.Λ.

Η πιο απτή απόδειξη για την εν τοις πράγμασι αντιμετώπιση συνολικά της Επαγγελματικής εκπαίδευσης και της δημόσιας κατάρτισης εκ μέρους της κυβέρνησης αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό – όλα τα άλλα συναφή είναι θεωρητικολογίες για αφελείς.

Δεν προβλέπεται καμιά χρηματοδότηση ούτε ουσιαστικές επενδυτικές δαπάνες ούτε κάποιο αναπτυξιακό σχέδιο. Αντίθετα, καταγράφεται μείωση των σχετικών δαπανών κατά 34%! Και αυτό, με απλά λόγια, σημαίνει ότι δεν θα στηριχθούν ούτε καν τα έξοδα για τη στοιχειώδη λειτουργία τους.   

Και ερχόμαστε ξανά απέναντι στην κατηγορία των προτύπων και των δήθεν αρίστων μαθητών.

Δημιουργία Πρότυπων ΕΠΑ.Λ..

Σε αυτά θα προβλέπεται ενίσχυση του βαθμού Αυτονομίας τους «με ενεργό ρόλο των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας», δηλαδή των Δήμων, των τοπικών εκπροσώπων της αγοράς και των επιχειρήσεων που θα έχουν τον πρώτο λόγο στη διαμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών στους τομείς και τις ειδικότητες που θα μεταβάλλονται συχνότατα, συμπαρασύροντας και τις ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό.

Η αυτονόμηση στη λειτουργία του δημόσιου σχολείου οδηγεί εκ των πραγμάτων στην αποχώρηση του κράτους απ’ την ευθύνη λειτουργίας του, με την ευθύνη να βαραίνει το ίδιο το σχολείο, που εκ των πραγμάτων θα αναγκαστεί να λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

Η Επιλογή των μαθητών θα γίνεται με βάση τον βαθμό απολυτηρίου γυμνασίου, κάτι που θα φέρει σε ακόμα πιο δύσκολη θέση τα υπάρχοντα ΕΠΑ.Λ., ειδικά στις επαρχιακές πόλεις, δημιουργώντας έτσι πολλές υπεραριθμίες σε συναδέλφους και φυσικά αβέβαιο μέλλον.

Η αξιολόγηση στα Π.ΕΠΑΛ θα γίνεται με βάση:

α) Τις Εισροές που περιλαμβάνουν τους εκπαιδευτικούς και τα προσόντα τους, την υλικοτεχνική υποδομή σε διδακτικό υλικό, τα προγράμματα και αυτονόητα τους μαθητές.

β) Τις Διαδικασίες που περιλαμβάνουν τις διδακτικές μεθόδους και την εφαρμογή τους και

γ) Τις Εκροές που αφορούν τα μαθησιακά αποτελέσματα.

Αυτό το σύστημα αξιολόγησης προμηνύεται για το σύνολο της εκπαίδευσης και θα αφορά τόσο τη σχολική μονάδα όσο και τους εκπαιδευτικούς.

Το σύστημα αυτό θα αποτελέσει το κύριο εργαλείο για την κατηγοριοποίηση και την αυτονόμηση των σχολικών μονάδων

Επιπλέον στα Π.ΕΠΑΛ συρρικνώνεται το εργαστηριακό πρόγραμμα σπουδών με την καθιέρωση της πρακτικής άσκησης στην επιχείρηση για μία ημέρα την εβδομάδα. Το μοντέλο αυτό προμηνύεται να εφαρμοστεί σε όλα τα ΕΠΑ.Λ. 

Τα Ι.Ε.Κ. και ο νέος ρόλος τους. Για πρώτη φορά καθιερώνεται κατώτερος αριθμός φοιτούντων για τη λειτουργία εκπαιδευτικής δομής. Η καθιέρωση του κατώτερου αριθμού των 250 φοιτούντων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και ο αριθμός των 100 στις άλλες πόλεις, με εξαίρεση μόνο τις παραμεθόριες περιοχές, θα οδηγήσει σε συγχωνεύσεις και καταργήσεις πολλών Δ.ΙΕΚ, αποτελεί δε προάγγελο για την επέκταση του μέτρου στο σύνολο της εκπαίδευσης.

Καθιερώνει δίδακτρα για τα ξενόγλωσσα τμήματα των ΙΕΚ και τη δυνατότητα ίδρυσης θεματικών ΙΕΚ, στα πρότυπα του σχολείου ταυτότητας που προσπάθησαν στο παρελθόν οι κυβερνήσεις να εφαρμόσουν στα ΕΠΑ.Λ. Το ίδιο θα προσπαθήσει να εφαρμόσει και η σημερινή κυβέρνηση, ακολουθώντας την πολιτική κατάργησης των αλληλοεπικαλύψεων στους τομείς και στις ειδικότητες αλλά και στη χωροταξία των δομών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που προδιαγράφει το παρόν σχέδιο νόμου.

Κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό αυτών των πολιτικών έχει το διυπουργικό Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Κατάρτισης (ΚΣΕΕΚ) που υπάγεται στην (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.Δ.Β.Μ. & Ν.), που εκτός των Γενικών Γραμματέων των βασικών παραγωγικών Υπουργείων, του Διοικητή του ΟΑΕΔ, του Διευθύνοντος του ΕΟΠΕΠ και του προέδρου του ΙΕΠ, αποτελείται από εκπροσώπους της αγοράς, όπως του ΣΕΒ και των Εμποροβιοτεχνών, αλλά και της ΓΣΣΕ. Αυτό το όργανο προτείνει, στην ουσία αποφασίζει, για την ίδρυση – κατάργηση – συγχώνευση και την χωροταξία των δομών ΕΕΚ, τους τομείς και τις ειδικότητες που θα ιδρυθούν και θα λειτουργούν σε όλες αυτές τις δομές, με κριτήριο την κατάργηση των αλληλοεπικαλύψεων και τις ανάγκες της αγοράς.

Τα ιδιωτικά ΙΕΚ και οι ιδιωτικές ΕΠΑ.Σ. θα πλεονεκτούν έναντι των δημοσίων. Τα δημόσια ΙΕΚ λειτουργούν το απογευματινό ωράριο με δεδομένο ότι χρησιμοποιούν τις υποδομές των Επαγγελματικών Λυκείων.

Συναδέλφισσες – συνάδελφοι, όταν στο εκπαιδευτικό μας σύστημα γίνονται εκτεταμένες αλλαγές σε ένα πεδίο, τότε έπονται αλυσιδωτές επιδράσεις και σε άλλους τομείς.

Αν πραγματικά θέλει η κυβέρνηση και το υπουργείο να ασχοληθεί με την αναβάθμιση της εκπαίδευσης, θα πρέπει τώρα να συζητήσει το μείζον θέμα του Εθνικού Απολυτηρίου, που είναι και η απόλυτα κρατούσα μορφή στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα.

Αντί λοιπόν το ΥΠΑΙΘ να νομοθετεί για τους ιδιώτες, την αριστεία και την άτυπη εκπαίδευση, να διαμορφώσει ένα ισχυρό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα και να προχωρήσει σε μια προοδευτική μεταρρύθμιση που θα εισαγάγει την εκπαίδευση στις ψηφιακές εποχές και θα αναδείξει με αυτόν τον τρόπο τη δημόσια εκπαίδευση.

Αυτό το σχέδιο νόμου αποτελεί την ταφόπλακα της Λυκειακής βαθμίδας και της Δημόσιας εκπαίδευσης συνολικά. Στοχεύει, εκτός απ’ τη περαιτέρω συρρίκνωση και ιδιωτικοποίηση του Δημόσιου σχολείου, στην εκπλήρωση όλων των προϋποθέσεων για τη δημιουργία του μαζικού φτηνού, καταρτίσιμου εργατικού δυναμικού, βορά στις ορέξεις των Ιδιωτών. Δείχνει επίσης την προοπτική ανάπτυξης της χώρας.

Απαιτούμε

• Ενιαίο δημόσιο και δωρεάν 12χρονο, υποχρεωτικό σχολείο για όλα τα παιδιά με δίχρονη προσχολική αγωγή – εκπαίδευση και αναβαθμισμένη Επαγγελματική Εκπαίδευση. Σχολείο που θα συνδυάζει τη γενική παιδεία, την ευρεία ανθρωπιστική μόρφωση με επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις, ικανότητες για τους βασικούς κλάδους της παραγωγής, Όχι στο σχολείο των δεξιοτήτων και των δήθεν «αρίστων».
• Κατάργηση όλου του αντιδραστικού πλαισίου της αξιολόγησης, εσωτερικής – εξωτερικής και αυτοαξιολόγησης που ανοίγει το δρόμο σε απολύσεις, βαθαίνει τη φτώχεια των εκπαιδευτικών και οδηγεί στην κατηγοριοποίηση και στο κλείσιμο σχολείων.
• Όχι στην αυτονομία των σχολείων που μαζί με την κατηγοριοποίηση οδηγούν στην ιδιωτικοποίησή τους.
• Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη και Ενισχυτική Διδασκαλία σε όλα τα σχολεία, με διορισμούς εκπαιδευτικών και προσλήψεις αναπληρωτών από την αρχή της χρονιάς.
• Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση ενταγμένη στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης και εξ ολοκλήρου στο Υπουργείο Παιδείας.
• Επαγγελματικά δικαιώματα στους τίτλους σπουδών! Όχι στην κερδοσκοπία των πιστοποιήσεων και το χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων!
• Κατάργηση όλων των άλλων δομών κατάρτισης.»