Πέμπτη , 7 Μαρτίου 2024
Αρχική / Πολιτισμός / Η τέχνη της υφαντικής μέσω της οπτικοποίησης αφηγήσεων: Μία πρωτότυπη δράση στο Μέτσοβο│Κυριακή 20.6│”Μουσική Κερασιά”│13.00

Η τέχνη της υφαντικής μέσω της οπτικοποίησης αφηγήσεων: Μία πρωτότυπη δράση στο Μέτσοβο│Κυριακή 20.6│”Μουσική Κερασιά”│13.00

Κατά τη δημιουργική διαδικασία της ύφανσης στον αργαλειό. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)

Από: ΕΒΙΤΑ ΘΕΟΧΑΡΗEVITA THEOCHARI

Στην περιοχή του Μετσόβου η τέχνη της υφαντικής αποτελεί ζώσα “παράδοση”. Χαρακτηρίζεται από μοναδικότητα στις πρακτικές ύφανσης και στα μοτίβα, παρουσιάζοντας ξεχωριστή αισθητική. Η «Μουσική Κερασιά» πραγματοποίησε ένα ταξίδι, λίγο καιρό νωρίτερα, στο Μέτσοβο, ώστε να συναντήσει επί τόπου και να συνομιλήσει με τις γυναίκες, οι οποίες ύφαιναν στον αργαλειό ένα πρωτότυπο σχέδιο στο πλαίσιο μίας νέας δράσης. Συγκεκριμένα, στο παλιό Δημοτικό Σχολείο στους Αγίους Αποστόλους το υφαντό βρισκόταν υπό κατασκευή “Ντι μουλιέρι” [=από γυναίκες (στα βλάχικα)] του χωριού και τριγύρω περιοχών. Υπεύθυνη της δράσης είναι η Μαρία Βαρελά, εικαστικός.

Η Ευγενία Τζαλονίκου εν ώρα ύφανσης του νέου έργου. (Από αρχείο Εβίτας Θεοχάρη)

Έπειτα από ανοιχτό κάλεσμα της διοργανωτικής ομάδας της Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων η Μαριλένα Τζαλονίκου, καθηγήτρια φυσικής αγωγής και δασκάλα παραδοσιακών χορών, με καταγωγή από το Μέτσοβο, ανέλαβε την πρωτοβουλία και απέστειλε αίτηση εκ μέρους της κοινότητας γυναικών, που συγκεντρώθηκε.

Η Μπιενάλε Δυτικών Βαλκανίων αποτέλεσε πρωτοβουλία του εργαστηρίου ιστορίας της τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Επρόκειτο για μία σειρά προγραμμάτων για τη σύνδεση των τοπικών λαϊκών τεχνών, της πολιτισμικής κληρονομιάς, με τις σύγχρονες τέχνες μέσω γόνιμων συνεργειών τοπικών κοινοτήτων, καλλιτεχνών και γενικότερα ανθρώπων των τεχνών και του πολιτισμού. Ο σκοπός ήταν η δημιουργία νέων ψηφιακών αναγνώσεων προσβάσιμων στο ευρύ κοινό μέσω της τεχνολογίας στο πλαίσιο ανάπτυξης κοινοτικών αρχείων.

Έτσι, τον Οκτώβριο του 2020 η Μαρία Βαρελά, εικαστικός*, ξεκίνησε τη συνεργασία με την κοινότητα γυναικών από το Μέτσοβο και τα τριγύρω χωριά, στοχεύοντας, με άξονα την τέχνη της υφαντικής και τα βιώματα και τις γνώσεις από τις συμμετέχουσες, σε μια νέα ανάγνωση της μέσω της σύνδεσης των “παραδοσιακών” πρακτικών με τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα. Με τον τρόπο αυτό πορεύεται δυναμικά η τοπική «παραδοσιακή» τέχνη και προβάλλονται οι ιδιαίτερες τεχνικές και τα παλιές και νεότερα σχέδια. Η ομάδα γυναικών πραγματοποίησε, αρχικά, ψηφιακές συναντήσεις, συζητώντας γύρω από τα προικιά υφαντά τους, εστιάζοντας στα αγαπημένα τους μοτίβα, με τα οποία συνδέονται συναισθηματικά, τα “πουλιά”, όπως ονομάζονται στην ευρύτερη περιοχή του Μετσόβου. Η Μαρία Βαρελά συνδύασε όλα τα παραδοσιακά “πουλιά”, δημιουργώντας μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας ένα καινούριο σχέδιο, το οποίο εμπεριέχει ως αφήγηση τις ιστορίες όλων των γυναικών που συμμετείχαν στη δημιουργία του. Το νέο αυτό σχέδιο υφάνθηκε συμμετοχικά σε μια κάπα εμπνευσμένη από την ανδρική “παραδοσιακή” ενδυμασία.

Τα προσχέδια της υφαντικής οπτικοποίησης δεδομένων από τη Μαρία Βαρελά. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)
Το τελικό αποτέλεσμα της υφαντικής οπτικοποίησης δεδομένων. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)
Πριν ξεκινήσει η ύφανση στον αργαλειό. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)
Περνώντας τα νήματα στα χτένια. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)
Υφαίνοντας… στον αργαλειό! (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)

Το υφαντό τιτλοφορείται ως “All the birds”, “Πούλιου Ντι Μούλτου” στα βλάχικα. Αναφέρεται στον συνδυασμό όλων των πουλιών, παλιών και νέων σχεδίων, για την ύφανση ενός νέου έργου. Θα φορεθεί από τις γυναίκες, οι οποίες θα φωτογραφηθούν στα στενά του Μετσόβου και θα εκτεθεί, στη συνέχεια, στην Μπιενάλε της Σλοβενίας τον ερχόμενο Αύγουστο.

Το νέο σχέδιο του υφαντού “Πούλιου Ντι Μούλτου”. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)

Στη δημιουργία του υφαντού συμμετείχαν οι κυρίες: Βασιλική Θεοδωράκη, Μαρία Μπαρμπαγιάννη, Ευδοκία Μπίσα, Αφροδίτη Κατσώρα, Χρυσούλα Σταυράκη, Ευγενία Τζαλονίκου, Μαριλένα Τζαλονίκου, Χαρούλα Τζαλονίκου, Γιολάντα Τζαρούχη, Ηλιάνα Τσιώνη, Mαρία Βαδεβούλη, Δουκίτσα Ζαρκάδη, Βασιλική Καλδάρα.

Λίγο μετά τη συνομιλία μας. Από δεξιά (πίσω σειρά): Ηλιάνα Τσιώνη, Βασιλική Θεοδωράκη, Μαριλένα Τζαλονίκου, Ευγενία Τζαλονίκου, Χρυσούλα Σταυράκη, Μαρία Βαρελά. Από δεξιά (μπροστινή σειρά): Γιολάντα Τζαρούχη, Ευδοκία Ζαρκάδη και Μαρία Βαδεβούλη. (Από αρχείο Μαρίας Βαρελά)

Την Κυριακή 20 Ιουνίου 202113.00 – 14.00, στην εκπομπή “Μουσική Κερασιά” και στο Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων, φιλοξενείται στο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ η Μαρία Βαρελά, μαζί με τη Μαριλένα Τζαλονίκου, την Ευγενία Τζαλονίκου, τη Βασιλική Θεοδωράκη, τη Γιολάντα Τζαρούχη, την Ηλιάνα Τσιώνη και τη Χρυσούλα Σταυράκη. Τις συζητήσεις μας συνοδεύει ο ήχος του αργαλειού από την υφάντρα Ευγενία Τζαλονίκου και οι υπέροχες και ξεχωριστές ερμηνείες γυναικών του Μετσόβου, της Ευδοκίας Ζαρκάδη και της Μαρίας Βαδεβούλη, σε παραδοσιακά τραγούδια της περιοχής και όχι μόνο, στα ελληνικά και στα βλάχικα.

Οι ερμηνεύτριες από το Μέτσοβο, Ευδοκία Ζαρκάδη και η Μαρία Βαδεβούλη. (Από αρχείο Εβίτας Θεοχάρη)

Ελάτε, επομένως, σε ένα ραδιοφωνικό ταξίδι με πολλή δημοτική μουσική και λόγο γύρω από την τέχνη της υφαντικής. Οι μνήμες και οι γνώσεις αποτέλεσαν τη βάση για μία σύγχρονη δημιουργική δράση με τοπικό και συλλογικό χαρακτήρα προκειμένου να αναδειχθεί ένα μέρος από την τεράστια και πολύτιμη πολιτισμική κληρονομιά του Μετσόβου και των τριγύρω χωριών, η τέχνη της υφαντικής. Όλες οι κυρίες μεταφέρουν πλούσια και ενδιαφέρουσα γνώση μέσα από τις ιστορίες της ζωής τους με αμεσότητα και ταπεινότητα. Οι ιστορίες μας διαμορφώνουν. Γι’ αυτό, το ραδιοφωνικό αυτό ντοκιμαντέρ ελπίζω να πετύχει το σκοπό του και να ανοίξει νέους πνευματικούς ορίζοντες!

Συντονιστείτε…

στη “Μουσική Κερασιά, με την Εβίτα Θεοχάρη

Δημοτικό Ραδιόφωνο Ιωαννίνων 98, 7 ή διαδικτυακά εδώ

* H Μαρία Βαρελά με προπτυχιακές σπουδές στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και μεταπτυχιακές στην Αγγλία εργάζεται πλέον ως εικαστικός εστιάζοντας στις δημιουργικές εφαρμογές των νέων τεχνολογιών, την υφαντική οπτικοποίηση δεδομένων και τη παραγωγή σε συνεργασία με κοινότητες γυναικών. Πειραματίζεται με τρόπους που το αρχειακό γεγονός μεταγράφεται από το ψηφιακό περιβάλλον στο φυσικό κόσμο. Δημιουργεί ψηφιακά και φυσικά αντικείμενα, συστήματα, περιβάλλοντα και εκδηλώσεις διερευνώντας έννοιες όπως η ταυτότητα, η μνήμη, η παράδοση και οι κατασκευές αυτών. Έχει παρουσιάσει τα επιτεύγματά της σε πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2021 βραβεύτηκε με το βραβείο σύγχρονης τέχνης Selected Award στην Ταιβάν. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για τα έργα και τις δράσεις της στην ιστοσελίδα: http://www.maria-varela.com/.

Εβίτα Θεοχάρη

Δείτε Επίσης

Σ.Σουρέλης (Αντιπρόεδρος Ένωσης Ξενοδόχων Ιωαννίνων)-Συγχαρητήρια στην πρωτοβουλία της Υπουργού για την αξιοποίηση του τ. βασιλικού κτήματος του Τατοίου .Όσα χρήματα και αν δαπανηθούν, θα έρθουν πίσω στο πολλαπλάσιο

  Από: Γιώργος Γκόντζος([email protected])—  Τα συγχαρητήρια στην Υπουργό Πολιτισμού για το στρατηγικό σχέδιο του Υπουργείου ...